Denizli ili çal ilçesi bağ potansiyelinin belirlenmesi ve yöreye katkılarının değerlendirilmesi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Aydın Şahinarslan

Danışman: CİHAT TÜRKBEN

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu araştırma Denizli ili Çal ilçesinde ÇKS’ye kayıtlı 340 adet üzüm üreticisi (bağ işletmecisi) ile yüz yüze yapılan anket uygulamasıyla gerçekleştirilmiştir. Çal ilçesinin doğal koşullarının uygun olması nedeniyle tarım arazilerinin yaklaşık % 47,71'ini bağ alanları oluşturmaktadır. Üreticilerin bağcılık tarımı konusunda tecrübeli ancak bağcılığa ait eğitimleri çok azdır. Üreticiler işletmelerinde ziraat mühendisi, ziraat teknisyeni/teknikeri çalıştırmamakta ve danışmanlık hizmeti almamaktadırlar. Üreticilerin büyük bir çoğunluğunun (%98,82) bağ arazileri kendilerine aittir. Çal bölgesinde bağ parselleri çok parçalı ve ortalama parsel büyüklükleri 5.8 dekardır. Çal’ da yetiştirilen üzüm çeşitlerinin büyük çoğunluğunu Sultani Çekirdeksiz (%92,06) ve Çal Karası (%32,06) üzüm çeşitleri oluşturmaktadır. Bu çeşitler dışında Alphonse Lavallée, Merlot, Boğazkere, Öküzgözü, Şiraz ve Razakı üzüm çeşitleri de yetiştirilmektedir. Yöre bağlarında ortalama verim yaklaşık 930 kg’dır. Bağlarda dikim mesafeleri; 3,00 x 1,50 m; 3,00 x 3,00 m; 4,00 x 2,00 m; 4,00 x 3,00 m ve 4,00 x 4,00 m arasında değişmektedir. Yöre bağlarında goble terbiye sistemi (%82,29), T terbiye sistemi (%35,88), ve V terbiye sistemi (%17,65) uygulanmaktadır. Bölge bağlarında uygulanan kültürel işlemler halen geleneksel yöntemlerle yapılmaktadır. Hasat Ağustos-Ekim ayları arasında gerçekleştirilmektedir. Hasat zamanının belirlenmesinde alıcılar büyük bir etkiye sahiptir. Üreticiler elde ettikleri ürünün %76,0’sını şaraplık olarak değerlendirmektedirler. Bunda Bölgede bulunan 9 adet şarap üretim fabrikasının etkisinin olduğu düşünülmektedir. Üreticilerin %97,35’i bağcılık konusunda eğitim almak istemekte olup eğitimin Ziraat Fakülte’lerindeki konu uzmanlarınca verilmesini tercih etmektedirler. Bölgede üreticilere verilecek eğitimlerin bölge bağcılığına katkı sağlayacağı anlaşılmaktadır. Bu araştırma kapsamında elde edilen verilerden yararlanılarak Çal ilçesi genelinde karşılaşılan sorunlar ve bu sorunların çözülmesine yönelik çözüm önerileri sunulmaya çalışılmıştır.