Bursa yöresi sığırlarında bit enfektasyonunun yaygınlığı ve etken türler


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 1994

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İnci Çelik

Danışman: ŞEVKİ ZİYA COŞKUN

Özet:

Enfeste sığırların Linn, 1758, %23.78'inde %3.26'sında Solenopotes %1.30'unda Haematopinus Nisan 1991 ile Mayıs 1992 tarihleri arasında. Bursa iline bağlı 15 ilçenin 34 köyüne gidilerek toplam 1872 sığır bl I; enfestasyonu yönünden muayene edilmiş, %16.40'ı bitlerle enfeste bulunmuştur. %62.54'ünde Bovicola bovis Linognathus vituli Linn, 1758, capillatus Enderlein, 1904, quadripertusus Fahrenholz, 1916, %5. 21 'inde B. bovis + L. vituli, %1. 95 'inde B. bovis + S. capillatus, %0.33'ünde L. vituli + S. capillatus, %0.33'ünde L. vituli + H. quadripertusus, %1.30'unda B. bovis + L. vituli + S. capillatus saptanmış, ayrıca sığırların %90.88'inin tek, %7.82'sinin iki, %1.30'unun üç bit türüyle enfeste oldukları tesbit edilmiştir. Enfeste sığırların çoğunluğunda hafif derecede enfestasyon gözlenmiş, özellikle L. vituli de bu oran %74.8'e yükselmiş olup, bütün türler için orta şiddetteki enfestasyon oranları ortalama %25 civarında bulunmuş, şiddetli enfestasyon oranları ise düşük düzeyde tesbit edilmiştir. Enfestasyonun yaygınlığı Holştayn ve melezlerinde %20. 49, Esmerlerde %10. 42, Yerlilerde %12.10 oranlarında görülmüştür. Bit enfestasyonlarının yaşlara göre dağılımı ise 15 gün - 6 ay arasmdakilerde %36. 42, 6 ay - 2 yaş arasındaki- lerde %22.75, 2-6 yaş arasındakilerde %8.85, 6 yaş ve yukarısındakilerde %3. 21 oranlarında bulunmuştur. B.bovis ve L.vituli'nin daha çok iki yaşına kadar olan sığırlarda, S.capillatus un ise 2-6 yaş arasındakilerde daha yaygın olduğu görülmüştür. Enfestasyon oranı dişi sığırlar arasında %13.71, erkek sığırlar arasında %25.29 olarak tesbit edilmiştir.