Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUFAN CAN ULU
Danışman: İSMAİL ALPER SUSURLUK
Özet:Entomopatojen nematodlar (EPN), özellikle Avrupa ve A.B.D' de tarımsal zararlılara karşı biyolojik mücadele kapsamında on yılı aşkın bir süredir etkin biçimde kullanılmaktadır. Etki ettiği zararlı aralığının geniş olması, toprak içerisinde konukçusunu arama yeteneği ve uygulama sırasındaki avantajlarının yanında çevreye ve hedef alınmayan canlılara zararının olmaması sebebiyle Avrupa Birliği ülkeleri ve A.B.D tarafından kullanımı tavsiye edilmektedir. EPN' lerin açık alan uygulamalarındaki başarısını olumsuz etkileyen en önemli faktörler; yüksek sıcaklık ve su kaybına olan hassasiyetleridir. Bu iki stres faktörüne olan hassasiyet, arazideki etkinliğin ve kalıcılığın yanında ambalaj ömrünün de kısalmasına neden olmaktadır. Son zamanlarda yapılan çalışmalar ile bu iki faktörü kontrol eden genlerin döllere yüksek aktarım oranına sahip olduğu bulunmuş ve hibridizasyon yolu ile bu olumsuzlukların önüne geçilebileceği düşünülmüştür. Bu çalışma ile ileride yapılması planlanan hibridizasyon çalışmaları için gereken temel verilerin elde edilmesi amaçlanmış, bu kapsamda Türkiye' nin farklı coğrafik bölgelerinden izole edilen EPN türü Heterorhabditis bacteriophora' nın on ırkı yüksek sıcaklık, su kaybı ve etkinlik denemelerine tabi tutulmuştur. Denemeler sonucunda yüksek sıcaklığa en dayanıklı ırk Antalya'dan izole edilen HB6 ırkı olurken, en hassas ırk ise Erzurum' dan izole edilen HB11 ırkı olmuştur. Su kaybı denemelerinin sonucunda ise su kaybına en dayanıklı ırk yine HB6 ırkı olurken, su kaybına en hassas ırk Samsun' dan izole edilen H-101 ırkı olmuştur. Etkinlik denemeleri Tenebrio molitor larvaları üzerinde gerçekleştirilmiş ve en etkin ırk Samsun' dan izole edilen H-101 ırkı olmuştur. Yapılan tüm denemelere ek olarak ırkların izole edildiği bölgelerin iklim şartları ile tolerans seviyeleri arasındaki ilişki incelenmiş, özellikle yüksek sıcaklığa dayanım ile izole edilen bölgenin iklim şartları arasında ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca tüm ırkların etkinlikleri ile tolerans seviyeleri karşılaştırılmış ve aralarında bir ilişki olup olmadığı gözlemlenmiştir.