Jacques Rancière'de hiyerarşilerin yıkımı ve yeni bir eşitlik okuması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖZGÜL EKİNCİ

Danışman: Abdulkadir Çüçen

Özet:

Jacques Ranciere'in hiyerarşilerle giriştiği sorgulama ve onun radikal eşitlik fikri üzerine odaklanan bu çalışma, bu sorunsalı üç bağlamda ele almaktadır. Bu üç bağlam, politika, sanat ve pedegojidir. Hiyerarşik bir sorgulamaya girişilmeden önce, giriş bölümünde, Çağdaş Fransız düşünürlerinin, çağdaş felsefede yarattığı etki değerlendirilmiş ve Ranciere'in bu noktadaki kritik konumu, felsefi uslübu ile ilişilendirilerek sunulmuştur. Bu bağlamda, birinci bölümde, Ranciere'in mevcut politik ilişkilerde kendini gördüğü konumun bir sunumu yapılmıştır. İki ana bölümden birini teşkil eden hiyerarşilerin sorgulandığı bölümde, politik hiyerarşilerin sorgulanmasında, Ranciere'in Althusser, Platon ve Marx ile olan hesaplaşmasına yer verilmiştir. Sanatsal hiyerarşilerin sorgulanmasında ise, Platon(imajların etik rejimi) ve Aristoteles'in(temsil rejimi) öncülüğünü yaptığı sanat rejimleri sorgulanmış, sanattaki devrimci kırılma olarak estetik sanat rejimine yer verilmiştir. Hiyerarşik sorgulamanın son bağlamı olarak pedegoji ele alınmıştır. Burada ise, hocanın bilgiden kaynaklı otoritesi ile aptallaştıran bir pedegojik sistem arasındaki yakınlık üzerine durulmuş ve bunun aksi olarak eşitliğe dayalı bir pedegojinin imkânı olan Cahil Hoca figürü değerlendirilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise hiyerarşileri bu kadar keskin eleştirilere tabi tutan Ranciere'in bu alanlarda(pedegoji, sanat ve politika) eşitlik inşası ele alınmıştır. Bu bağlamda, Ranciere'de bu üç alanın ortak gönderime sahip olduğu duyulurun paylaşımı ve uyuşmazlık kavramlarına odaklanılmıştır. Sonuç kısmındaysa, Ranciere'in hiyeraşilere karşı bu radikal eleştirilerinin haklılığı ve aynı radikalliğe sahip eşitlik düşüncesinin imkânı üzerine bir değerlendirmeye yer verilmiştir.