Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SAİME KOÇÇAT
Danışman: MERYEM İPEK
Özet:Sarımsak (Allium sativum L.) uzun yıllardan beri insan beslenmesinde ve sağlığında önemli bir yere sahip olmuştur. Yetiştiriciliği dişleri yardımıyla yapılan bu bitkide diş dormansisi önemli bir gelişim basamağıdır. Bu yüksek lisans tez çalışmasının amacı sarımsak başlarında düşük sıcaklık ve oda sıcaklığı koşullarında depolama süresince tiamin biyosentezinde görev alan THIC geninin göreceli ifade düzeyindeki değişimin gerçek zamanlı PCR (RT-PCR) analizleri ile belirlenmesidir. Tez çalışmasında geççi bir genotip olan Kastamonu sarımsağı ve erkenci bir genotip olan PI515971 sarımsağına ait başlar 12 hafta süreyle düşük sıcaklık (4˚C) ve oda sıcaklığında (21˚C) depolanmıştır. Örneklemeler depolama başlangıcında ve depolama süresince dört hafta aralıklarla yapılmıştır. Elde edilen örneklerde toplam RNA izolasyonu ve cDNA sentezi yapıldıktan sonra THIC geninin ifade düzeyindeki değişimler aktin geni referans alınarak RT-PCR analizleri ile belirlenmiştir. Çalışmada elde edilen bulgulara göre, her iki genotipte de THIC genin göreceli ifade düzeyi 4˚C'de depolamada belirgin şekilde artmıştır. PI515971 genotipinin başlangıç örneklerinde 1,60 olan gen ifade düzeyi, 4˚C'de 12 hafta depolamadan sonra yaklaşık 25 kat artarak 40,58 düzeyine çıkmıştır. Bu genotipin 21˚C'de depolanan örneklerinde ise göreceli gen ifade düzeyi 4 hafta depolanan örneklerde başlangıç örneklerine (1,60) göre yaklaşık 2,5 kat artmış, ancak 12 hafta depolama sonuna kadar bu seviyede kalmıştır. Kastamonu genotipinde ise başlangıçta 0,78 olan THIC gen ifadesi 4˚C'de 12 hafta depolanan örneklerde 19,61 düzeyinde belirlenmiştir. Bu genotipin 21˚C'de depolanan örneklerinde ise başlangıca göre THIC geninin göreceli ifade düzeyinde anlamlı bir artış belirlenmemiştir. Elde edilen bu sonuçlar, sarımsakta dormansinin kırılmasında önemli bir rolü olan düşük sıcaklığın bitkilerde birçok metabolik süreçteki enzimlerin ko-faktörü olarak kullanılan tiaminin sentezinde de önemli olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, bu çalışma ile tiamin biyosentezinde görev alan bir enzimi kodlayan THIC geninin ifade düzeyinin incelenmesi yapılarak sarımsakta dormansinin kırılması sürecinde gen ifadesi ilk kez belirlenmiştir. Bu çalışmadan elde edilen bulgular sarımsakta dormansi ve vernalizasyon mekanizmasının aydınlatılmasına katkıda bulunabilir.