Bursa'da yetiştirilen bazı ahududu (Rubus idaeus L.) ve böğürtlen (Rubus fruticosus L.) çeşitlerinin fenolik bileşiklerinin sıvı kromatografisi kütle spektrometresi (LC-MS) ile incelenmesi ve antioksidan aktivite tayinleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Esra Sarıburun

Danışman: CEVDET DEMİR

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bursa da yetiştirilen beş ahududu (Aksu kırmızısı, Rubin, Newburgh, Hollanda boduru, Heritage) ve dört böğürtlen (Bursa 1, Bursa 2, Chester, Jumbo) çeşidinin fenolik madde içerikleri taze, ilk dondurulmuş ve altı ay süreyle -220C de muhafaza edildikten sonra LC-MS/MS ile tayin edilmiştir. Ellagik asit ahududu ve böğürtlen türlerinin temel fenolik maddesi olduğu tesbit edilmiştir. Ellagik asit (1350,36-727,90 mg/kg taze meyve), feruik asit (820,78-338,27 mg/kg taze meyve), kafeik asit (754,85-202,78 mg/kg taze meyve), para-kumarik asit (361,68-142,63 mg/kg taze meyve), para-hidroksibenzoik asit (534,20-233,29 mg/kg taze meyve) and kuersetin (46,97-27,31 mg/kg taze meyve) ahududu çeşitlerinin, ellagik asit (1828,07-1555,13 mg/kg taze meyve), ferulik asit (757,69-413,82 mg/kg taze meyve), kafeik asit (736,85-337,89 mg/kg taze meyve), para-kumarik asit (877,45-287,15 mg/kg taze meyve) ve kuersetin (74,69-56,78 mg/kg taze meyve) böğürtlen çeşitlerinin su ekstraklarında tayin edilmiştir. Ahududu çeşitlerinin fenolik bileşik içerikleri farklılıkları böğürtlen çeşitlerinden daha fazladır. Altı ay süreyle -220C de muhaza edilen ahududu ve böğürtlen çeşitlerinin fenolik bileşik içeriklerinin başlangıç miktarlarına göre ortalama iki kat azaldığı belirlenmiştir.İkinci olarak ahududu ve böğürtlen türlerinin toplam fenol, toplam flavonoid, toplam antosiyanin, askorbik asit miktarları ile ABTS, DPPH ve CUPRAC metotları ile antioksidan aktivite değerleri UV-VIS spektrofotometresi ile tayin edilmiştir. Ahududu ve böğürtlen çeşitleri ABTS, DPPH, CUPRAC, toplam fenol ve toplam flavonoid içerikleri metanol ekstraklarında, toplam antosiyanin ve askorbik asit içerikleri ise su ekstraklarında yüksek değerlere sahiptir. Ahududu ve böğürtlen çeşitlerinin antioksidan aktivitelerinin çeşitlerin fenolik içerikleriyle direk olarak ilişkili olduğu bulunmuştur. Antioksidan aktivite ile toplam fenol, toplam flavonoid ya da askorbik asit arasında doğrusal ilişki olduğu gözlenmiştir. Elde edilen sonuçlar ahududu ve böğürtlen türlerinin zengin antioksidan kaynağı olduğunu göstermektedir.