Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HİCRET KARADUMAN
Danışman: ABDURREZZAK TEK
Özet:Ebü'l-Hasen Ali b. Hasen el-Kirmânî es-Sîrcânî'nin (ö. 470/1077) Kitâbü'l-Beyâz ve's-Sevâd isimli eseri hicrî dördüncü ve beşinci yüzyıllarda kaleme alınıp, sünnî tasavvufun oluşmasına katkı sağlayan eserlerden biridir. Kuşeyrî ve Harkûşî gibi meşhur müelliflerle aynı dönemde yaşayan Sîrcânî, kendinden önceki literatürden büyük ölçüde istifâde ederek bir tasavvuf antolojisi kitabı hazırlamıştır. Eserde tasavvuf ve sûfî kelimelerinin menşe'inden başlanarak seyr ü sülûk kavramları, âdâb bahisleri, şiirler, sûfî şatahâtı ve biyografiler gibi, tasavvufun pek çok konusuna dair rivâyetler nakledilmiştir. Bu çalışmada Kitâbü'l-Beyâz ve's-Sevâd, çağdaşı diğer kitaplarla mukâyese edilmiş; beslendiği kaynaklar ve sonraki döneme bıraktığı etki araştırılmıştır. Bu bağlamda söz konusu eserin özgünlüğü ortaya konarak, tasavvuf literatüründeki yeri ve önemi tespit edilmeye çalışılmıştır.