Mehâsinü'l-Edeb (İnceleme-metin)

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hasan Saiyaf

Danışman: SADETTİN EĞRİ

Özet:

XVI. yüzyıl Osmanlı devrinin usta şair ve yazarlarından olan Gelibolulu Mustafa Âlî'nin kaleme aldığı son derece mühim eserlerinden biri de Mehâsinü'l-Edeb'dir. Bu eserinde, Mustafa Âlî, devrin siyasî anlayışı ve sosyal durumunu ele almıştır. Eser hem siyasî hem de ahlâkî özellikler gösterir. Âlî, Kayseri ilinin sancak beyi iken bu kitabı yazıp Sadrazam Damad İbrahim Paşa'ya sundu. Eser, ünlü Arap edib Câhiz'in Minhâcü's-Sülûk ilâ Adâbı Sohbeti'l-Mülûk adlı eserinden bazı yerleri çıkarılarak hazırlanmış ve dönemin siyasî ve sosyal durumuna göre gerekli bazı ilavelerin yapılması suretiyle yazılmış bir tercümesidir. Daha sonraki yıllarda Mehâsinü'l-Edeb adlı eser, İstanbul'da doğmuş ünlü divan şairlerinden olan Osmanzâde Tâib (ö. 1724) tarafından özetlenmiştir. Âdet, hâlet, ülfet, işret, himmet ve hikmet gibi konuları içeren bu eser toplam on beş fasıldan oluşmaktadır.