Zihinsel engelliler için özel eğitim yapılarının mimari açıdan incelenmesi: Bursa ili alan çalışması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Belçin Balçık

Danışman: TÜLİN VURAL ARSLAN

Özet:

Ülkemizde tüm bireylerin eğitim alma hakkı eşit olmasına rağmen engelli bireyler, engelsiz bireylere kıyasla eğitim yapısına ulaşım ve kullanımında sorunlarla karşılaşmaktadır. Engelli kullanıcıların ihtiyaçlarına göre tasarlanmamış veya standartlara uygun dönüştürülmemesi başlıca nedenlerdendir. Eğitim ve engelliler ile ilgili yapılan çalışmalar günümüzde güncellenerek çalışılsa da, özel eğitim alanındaki projelerin tasarım aşamasında çeşitli bilinmezlikler ve güçlükler ile karşılaşılmaktadır. Ülkemiz koşullarını yansıtan mimari ağırlıklı bir kaynağın eksikliği duyulmaktadır. Bu konudaki açığı bir ölçüde de olsa ortadan kaldırabilmek amacı araştırma konusunun seçiminde önemli bir etken olmuştur. Günümüzde her alanda olduğu gibi mimarlık alanında da fiziksel problemlerden daha çok sosyal problemlerin çözümü önem taşımaktadır. Çünkü fiziksel sorunların çözümü, sosyal nitelikli sorunların çözümüne bağlı olmaktadır. Aynı zamanda bu iki alan birbirleri ile etkileşim içindedir. Bir alanda yapılacak bir hata diğer alanı da olumsuz yönde etkilemektedir. Bu araştırmanın amacını; “ülkemiz koşulları için çözümlenmesi gereken ve sosyo-psikolojik problemleri oldukça fazla olan bir alanda mimari açıdan uygun çözümlere ulaşmaya çalışmak” olarak belirlemek mümkündür. Araştırmanın kapsamını da “zihinsel engelli bireylerin eğitim yapılarının tasarımında; özel eğitim yapılarının niteliklerine, özel eğitim programlarına ve zihinsel engelli çocukların eğitimine uygun, ülkemiz koşullarına yönelik önerilere ulaşmaya çalışmak” olarak özetlemek mümkündür. Yüksek Lisans Tezi olarak sunulan bu çalışmada; özel eğitim kavramı araştırılmış, özel eğitime ihtiyaç çocuklar grubu ile bu kapsamda yer alan “Zihinsel Engelli Çocuklar” tanınmaya çalışılmış; eğitimleri ve eğitim kurumlan ile mimari alanda yapılan proje ve uygulamalar incelenmiştir. Elde edilen veriler değerlendirilmiş, sonuç olarak ülkemiz koşulları için bir planlama modelinin önerisi yapılmasında altlık oluşturulması için eğitilebilir ve öğretilebilir zihinsel engellilerin eğitimi kapsamında özel eğitim meslek okulları ve iş uygulama merkezleri eğitim yapılarında “zihinsel engelliler için özel eğitim yapılarının mimari açıdan incelenmesi” yapılmıştır.