Türkiye'de bulunan pelobates syriacus boettger 1889'un taksonomi, biyoloji ve dağılışı üzerine araştırmalar


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 1993

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İsmail Hakkı Uğurtaş

Danışman: MEHMET ÖZ

Özet:

Bu çalışmada yurdumuzun çeşitli yerlerinden toplanmış olan P. syriacus türüne ait 77 oo 57 oo, 25 jüvenil ve 35 larvadan müteşekkil toplam 194 numune incelenmiştir. Bu numuneler 9 ayrı populasyon grubuna (Edirne, İstanbul, Adapazarı, Samsun, Bursa, İzmir -Balıkesir, Seydişehir, Adana-İskenderun, Van) ayrılmış ve bunların morfolojik karakterleri, biyolojileri ve dağılışları açıklanmıştır. Farklı bölgelere ait populasyonlar arasında elde edilen sonuçlar şunlardır : 1- BOULENGER (1893), WERNER (1902), BIRD (1936), BODENHEI- MER (1944), MERTENS (1953), ZALOĞLU (1964), YILMAZ (1984, 1989) ve EISELT (1988) tarafından verilen mahallere ilave olarak yenileri kaydedilmiş ve bu suretle türün yurdumuzda bilinen yayılış sahası daha da genişletilmiştir C Şekil 1}. 2- Numuneler üzerinde yapılan biometrik değerlendirmeler, vücut ölçüleri ve kafatası iskeleti ölçümleri şeklinde yapılmıştır. Elde edilen değerlere göre ; yurdumuzda yaşayan P. syriacus populasyonlarından Seydişehir populasyonu hariç diğer populasyonlar arasında önemli bir farklılık görülmemektedir. Seydişehir populasyonu ise tibia boyuna bağlı çeşitli indeksler bakımından diğer populasyonl ardan oldukça farklı ve tibiaları en kısa populasyon olarak kendini göstermektedir. Kafatası iskeletine ait yapılan incelemelerde kafatasının gerek şekil olarak gerekse morfolojik ölçümler bakımından P. syriacus türünün alttürlere ayrılamayacağı kanaatine varılmıştır.- 92 - 3- Renk ve desen özellikleri bakımından Edirne populasyonunun sahip olduğu lekelerin kenarlarının çok girintili çıkıntılı ve birbirleriyle bağlantılı oluşu bakımından diğer populasyonlardan farklıdır. 4- Tabii ortamdan alınan yumurta kümesi laboratuvar şartlarında akvaryuma konularak söz konusu türde ilk kez olmak üzere bunların metamorfozları sudan karaya geçinceye kadar gözlenmiştir. Ayrıca metamorfoz gelişmelerine paralel olarak larvaların diş yapıları da şekillerle gösterilmiştir. 5- Yurdumuzda yaşayan bazı populasyonların biotoplarına ait fotoğraflar ile birlikte mide muhteviyatlarına ait bilgiler de verilmiştir.