Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 1999
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: E. Tuna Gülten
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:İyot eksikliğinin tiroid bezinin iyot tutulumunda ve guatr sıklığında artışa neden olduğu bilinmektedir. Bu nedenle eğer endemik iyot eksikliği bölgelerinde, ortamda radyoaktif iyot bulunursa, mutajenik etkiler ve kromozom aberasyonlarının ortaya çıkması beklenebilir. Bu çalışmada guatrh hastalarda herhangi bir mutajen etkisine bağlı olarak kromozom düzeyinde hasar olup olmadığının araştırılması amaçlandı. Toplam 41 guatrh olguda ve aynı yaş dağılımına sahip 57 kontrol bireyinde periferik kan lenfosit hücre kültürü yöntemiyle kardeş kromatid değişimi (sister chromatid exchange = SCE) ve kromozom aberasyonları incelendi. Bu amaçla guatrh olgularda olası bir DNA hasan olup olmadığını kromozomal düzeyde gözlemek için, vaka ve kontrol grubundaki her bireyden lenfosit hücre kültürü hazırlandı ve sister chromatid exchange (SCE= kardeş kromatid değişimi) yöntemi uygulandı. Değerlendirme her olgudan 25 'er plak sayılarak yapıldı. Vaka ve kontrol gruplarının SCE değerleri karşılaştırıldığında ise istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamadı. Gerek vaka, gerek kontrol grubunda SCE değerlerinin literatür değerlerinin altmda gözlenmesi ise, çalışılan gruplarda yaş ortalamasının, literatüre göre oldukça küçük olmasına bağlandı. Bunun yanısıra kromozom aberasyonlarını incelemek için, olgu ve kontrol grubundan, periferik venöz kandan lenfosit hücre kültürü hazırlandı ve elde edilen metafaz plaklarına GTG (Giemza bantlama) yöntemi uygulandı. Her iki grupta düşük oranlarda asentrik fragmanlarla kromatid tarzı gap ve kırıklara rastlandı, ancak istatistiksel olarak karşılaştırmada anlamlı bir farklılık gözlenmedi. Bundan başka, sadece vaka grubunda 4bireyde disentrik kromozomlara rastlandı, ancak bu bulgu çok düşük bir oran gösterdiği için anlamlı bulunmadı. Ayni zamanda iyot konsantrasyonlarının ölçülmesi amacıyla ayni bireylerden idrar toplandı. Bu değerlendirmenin sonucunda her iki grupta da orta derecede iyot eksikliği olduğuna karar verildi. Yine vaka ve kontrol gruplarında kromozom aberasyon ve SCE değerlerinin, idrar iyot konsantrasyonu ile ilişkilerini ayrı ayrı gözlemek için yapılan istatistiki karşılaştırmada da anlamlı bir fark gözlenmedi.