Türkiye ve Avrupa Birliği'nde Özel Tüketim Vergisi'ne geçiş ve sonrası


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HAYAL GÖRGÜN

Danışman: METİN ERDEM

Özet:

Kamusal Finansman sisteminin bir parçasını oluşturan özel tüketim vergileri, ticaret zincirinin belli bir aşamasında belirlenen bazı mal veya hizmetlerden alınmaktadırlar. Bir gider vergisi olan özel tüketim vergisi dolaylı vergilerdendir. Özel tüketim vergileri konusuna ve oranına bağlı olarak fiskal, sosyal ve iktisadi amaçlara hizmet etmeye uygundurlar. Ancak esas itibariyle özel tüketim vergileri fiskal amaçlı olarak kullanılmaktadırlar. Özel tüketim vergileri gelir dağılımının daha adil hale getirilmesi, vesayet altındaki tüketimi yüksek sosyal maliyetlere neden olan bazı ürünlerin tüketiminin azaltılması gibi sosyal amaçlarla kullanılabilir niteliktedir. Ancak özel tüketim vergisinin bir dolaylı vergi olması ve konuya fiskal amaçlarla yaklaşılması söz konusu verginin özellikle gelir dağılımı üzerindeki muhtemel olumlu etkisinden yararlanılmasını engellemektedir. Vergiler tarafsız değillerdir. Özellikle dolaylı vergiler ile fiyat mekanizmasına müdahale edilmekte ve kaynak dağılımı suni bir şekilde değiştirilmektedir. Bu çerçevede özel tüketim vergisi Avrupa'daki entegrasyon çabalarının neticesinde ortaya çıkan vergi uyumlaştırılması programına dahil edilmiştir. Türkiye'de konsey direktiflerinde belirlenen minimum şartlara uygun olarak halen uygulanmakta olan özel tüketim vergilerinin Birlik sistemine uyumlaştırılması yükümlülüğü altına girmiştir.