Akademik Veri Yönetim Sistemi
9. Uluslararası Mühendislik, Mimarlık ve Tasarım Kongresi, İstanbul, Türkiye, 14 - 16 Mayıs 2022, ss.663-669
: Günümüzde, atık
malzemelerin zemin iyileştirmede kullanımı hem çevre sorunlarını azaltması hem
de ekonomik olması açısından önemli bir alternatiftir. Kum zemin iyileştirme
uygulamalarında uçucu külün etkinliği ve literatürde kum zeminlerin uçucu kül
ile iyileştirilmesi konusunda daha fazla çalışma yapılması gerektiğine dair
öneriler dikkate alınarak bu çalışmada uçucu külün kum zeminlerin geoteknik
özelliklerinin iyileştirilmesinde kullanımı değerlendirilmiştir. Çalışma
kapsamında kum zemine ağırlıkça %5, %10 ve %15 oranlarında uçucu kül ve sabit %3
oranında aktivatör olarak çimento katılarak numuneler hazırlanmıştır. Standart
kompaksiyon deneyleri ASTM D698’e göre yapılarak numunelerin optimum su
muhtevası ve maksimum kuru birim hacim
ağırlık değerleri bulunmuştur. %80 rölatif sıkılıkta ve optimum su içeriğinde
hazırlanan numunelere kesme kutusu deneyleri yapılarak her bir karışımın içsel
sürtünme açısı ve kohezyon değerleri elde edilmiştir ve katkısız kum numune ile
karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Kesme kutusu deneyleri ASTM D3080’e göre
54.5 kPa, 109 kPa ve 218 kPa normal gerilme değerleri altında yapılmıştır.
Deneye tabii tutulan numunelerin yenilme anına kadar kesme kuvveti ve yatay
deformasyon okumaları alınmıştır. Deneylerin sonucunda kum zemine eklenen uçucu
kül miktarı arttıkça optimum su muhtevası değerinin arttığı, maksimum kuru
birim hacim ağırlık değerinin azaldığı gözlemlenmiştir. Çimento aktivatör
olarak %3 oranında bulunmasına rağmen maksimum kuru birim hacim ağırlık
değerini önemli ölçüde etkilediği görülmüştür. Artan uçucu kül içeriğinin içsel
sürtünme açısı ve kohezyon değerlerini artırıp kayma dayanımına pozitif olarak
etki ettiği bulunmuştur. Yapılan deneyler neticesinde uçucu külün ince kum
zeminlerin geoteknik özelliklerini iyileştirmede kullanılabileceği düşünülmektedir.