YAZARLARIN GÖZÜYLE BURSA’YA SEYAHAT (1889-1925


EROĞLU KOŞAN Z., SINAR UĞURLU A.

Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, cilt.12, sa.2, ss.623-645, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 12 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2023
  • Dergi Adı: Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Academic Search Premier, MLA - Modern Language Association Database, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.623-645
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Seyahatnameler, kişinin ziyaret ettiği bir bölgeyi coğrafyası, tarihi, mimarisi, gelenek-görenekleri, ulaşım imkânları gibi çeşitli açılardan gözlemleri doğrultusunda okurlara tanıttığı yazılardır. Türk edebiyatında seyahatnamelerde Bursa’nın özel bir yeri vardır. Resmî görev, sürgün olma durumu, savaş şartlarının bir sonucu olarak göç zorunluluğu vb. insanları Bursa’ya getirmiştir. Şehrin, İstanbul’a yakınlığı da turistik amaçlı seyahatlerde Bursa’ya ilgiyi arttırmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk başkenti olan Bursa, tarihî değerinin yanı sıra coğrafî güzellikleri ve mimarisiyle de ziyaretçilerini büyüler. Çalışmada incelenen on sekiz gezi yazısında kronolojiden bağımsız olarak birtakım ortaklıklar göze çarpar. Yeşil Türbe başta olmak üzere türbeler, camiler, hamamlar, kaplıcalar, ova ve Uludağ gezi yazılarında öne çıkar. Metinler kronolojiye göre incelendiğinde şehirde zamanla gerçekleşen değişiklikler fark edilir. Yazarların şehre bakışları hayat tecrübelerine, ziyaret nedenlerine bağlı olduğu kadar bulundukları zamanın şartlarına göre de belirlenir. Kişisel tarihle toplumsal tarihi birleştiren gezi yazıları toplumsal hafızayı canlı tutmaları nedeniyle kıymetlidir.
In travel writings writers introduce a region they visit from various aspects such as geography, history, architecture, traditions and transportation possibilities. Bursa draws attention in travel writings in Turkish literature. Official duty, exile, the necessity of immigration because of war conditions etc. brought people to Bursa. The proximity of the city to Istanbul has also increased the interest in Bursa. Bursa, the first capital of the Ottoman Empire, fascinates its visitors with its geographical beauties and architecture as well as its historical value. Regardless of the chronology, some commonalities stand out in the eighteen texts examined in the study. Tombs - especially Yeşil Türbe-, mosques, baths, thermal springs, plain and Uludağ come to the fore. Analyzing texts chronologically, the changes taken place in the city over time are noticed. The outlook of writers on the city is determined by their life experiences, the reasons for their visit, and the conditions of their time. Keeping the social memory alive, travel writings combining personal and social history are valuable