Z Kuşağı Tüketicilerin Kozmetik Markası Tercihlerini Etkileyen Faktörlerin Analizi


Avgan S., Arslan Yıldız R.

Bucak İşletme Fakültesi Dergisi, vol.8, no.1, pp.40-56, 2025 (Peer-Reviewed Journal)

Abstract

Kozmetik sektörünün gösterdiği büyüme eğilimi tüketici tercihlerinin kuşak bazında incelenmesini önemli hale getirmektedir. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de Z kuşağının kozmetik markası tercihlerinde etkili faktörlerin cinsiyet ve eğitim durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini tespit etmektir. Türkiye’de yaşayan ve Z kuşağında yer alan 387 katılımcı bu araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırma verileri 2 Mart 2024- 2 Nisan 2024 tarihleri arasında 18-27 yaş aralığında bulunan Z kuşağı bireylerden çevrimiçi anketlerle toplanmıştır. Analizlerde betimleyici istatistiklerden, ki-kare ve etki büyüklüğü (Cramer’s V) testlerinden faydalanılmıştır. Analiz sonucunda, kozmetik markası tercihini belirlemede en önemli unsurun ürün kalitesi olduğu, ünlülerin rol aldığı reklamların ise en az öneme sahip olduğu tespit edilmiştir. Z kuşağının ürünlerin içeriğine önem verdiği, çevreyi ve hayvan refahını önemsediği ise bir diğer bulgudur. Yapılan ki-kare testi sonucunda, katılımcıların kanserojen içerik barındırmama, organik içerik, çevre dostu olma, üretiminde hayvan deneyleri kullanılmamış olması, ürün menşei, promosyon, indirim ve hediyeli ürünlerle ilişkin ifadelere verdikleri yanıtlar cinsiyete göre farklılık göstermektedir. Markaların çevre dostu olması, üretimde hayvan deneyleri kullanılmamış olması ve ürün menşeine yönelik ifadelere verilen yanıtlar ise hem cinsiyete hem eğitim durumuna göre farklılık göstermektedir.