Defter ve Belgelerde Dijital Dönüşüm Uygulamalarına Meslek Mensuplarının Bakışını Belirleyen Faktörlerin Analizi


Gerçek A., GEZGİN H. G.

Legal Mali Hukuk Dergisi, cilt.21, sa.242, ss.189-208, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 21 Sayı: 242
  • Basım Tarihi: 2025
  • Dergi Adı: Legal Mali Hukuk Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.189-208
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Vergi kanunlarıyla mükelleflere yüklenen ödevlerin başında defter tutma ve belge düzenleme gelmektedir. Günümüzde defter ve belgelerin dijitalleşmesinden e-defter tutulması ve e-belge düzenlenmesi anlaşıl maktadır. Türkiye’de bu ödevlerin yerine getirilmesinde esas rol oyna yan meslek grubu serbest muhasebeci mali müşavirlerdir. Çalışmanın amacı defter ve belgelerde yaşanan dijital dönüşüm uygulamalarına ser best muhasebeci mali müşavirlerin bakışını belirleyen faktörleri analiz etmek ve değerlendirmektir. Bunun için Bursa SMMMO’ya kayıtlı ser best muhasebeci mali müşavirlerin görüşlerini almak için 170 meslek mensubuna anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS28 programında faktör analizine tabi tutulmuştur. Analiz sonucunda meslek mensupla rına göre defter ve belgelerde dijital dönüşüme bakışla ilgili en önemli faktörün “e-belge uygulamalarının avantajları” olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca dijital dönüşüm araçlarını kullanırken hata yapmaktan ve ceza ödemekten çekindikleri ve bu uygulamaları ciddi bir risk kaynağı olarak gördükleri de anlaşılmıştır.
The main duties imposed on taxpayers by tax laws are bookkeep- ing and document preparation. Today, the digitalization of books and documents means keeping e-books and preparing e-documents. The main actors in fulfilling these duties are certified public accountants in Türkiye. The aim of the study is to analyze and evaluate the factors that determine the perspective of certified public accountants on digital transformation practices in books and documents. In this context, a sur- vey was conducted on 170 certified public accountants registered with Bursa SMMMO to obtain their opinions. The obtained data was subject- ed to factor analysis in the SPSS28 program. As a result of the analysis, it was determined that the most important factor regarding the perspec- tive of digital transformation in books and documents according to the professionals was “advantages of e-document applications”. It was also understood that they were afraid of making mistakes and paying fines while using digital transformation tools and that they saw these practic- es as a serious source of risk.