Balkanlarda Çözümlenemeyen Sınır Sorunları

Creative Commons License

Ak M. A.

Soğuk Savaş Sonrası Dönemin Temel Gelişme ve Dinamikleri, Bursa, Türkiye, 14 - 15 Ekim 2019, ss.685-696

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Bursa
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.685-696
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sovyetler Birliğinin dağılması ile sosyalist yönetim şekillerinin bulunduğu bölgelerdeki geçiş dönemleri farklı çatışma süreçlerine neden olmuştur. Bu çatışma bölgelerinden biri ise birçok milletin ve kültürün kavşak noktasını teşkil eden ve farklı dil, din ve geleneğin bir arada yaşamaya çalıştığı sürekli bir gerilim hattının bulunduğu Balkan bölgesidir. Özellikle, Yugoslavya Sosyalist Cumhuriyeti içerisinde bulunan devletlerin bağımsızlık mücadeleleri sonucu 1990’lı yıllarda savaşlar, müdahaleler ve sınır anlaşmazlıkları olmuş, bu durum Balkan bölgesinin en sorunlu süreci haline gelmiştir. Akabinde, Uluslararası kamuoyunun katkılarıyla, çatışmaların ve anlaşmazlıkların sona erdirilmesi için başlayan çözüm görüşmeleri Balkan devletleri için geçici bir yöntem olarak kalmıştır. Toplumların içerisindeki aşırı milliyetçi yapılanmaların tansiyonu arttırması ve etnik sınırların tekrar gündeme gelmesi ile birlikte Balkan devletlerinin birbiri toprağında hak iddia etmesi, sınır problemlerinin sürekli hale gelmesine sebebiyet vermiştir. Balkan devletlerinin tarihi sınır iddialarının bir amaç olarak devlet siyasetinde kullanılması Balkanların daha şiddetli bir çatışma alanı olabileceği algısını güçlendirmektedir. Özellikle, SırbistanKosova sınır hatları egemenlik ve tanınma usullerine göre hak iddiası uluslararası aktörler tarafından güç mücadelesine dönüşmüştür. Bunun yanında, SırbistanHırvatistan sınır anlaşmazlıkları ortasında kalan liberland bölgesi hala gündem konusu olmuştur. Bosna Hersek-Sırbistan ve Hırvatistan-Bosna Hersek arasındaki sınır problemleri tam anlamıyla çözülebilmiş değil, Yunanistan-Makedonya sınır hattında tarihten bu yana devam eden aitlik sorunu devam etmektedir. Sınırlar hangi koşullar gözetilerek oluşturulmuş? devletlerin sınır hatları üzerindeki iddiaları nelerdir? ve sorunların çözüm aşamaları nasıl ortaya konmuştur? Bu çerçevede, Sovyetler Birliği’nin yıkılmasından bu yana Balkanlarda sınırların değişimi, hukuki ve politik yansımaları ile analiz edilerek sınır problemlerinin nedenleri ve çözüm yolları incelenecektir.