ULUSLARARASI KATILIMLI 23. ISI BİLİMİ VE TEKNİĞİ KONGRESİ, Gaziantep, Türkiye, 8 - 10 Eylül 2021, cilt.1, ss.346-355
Bu çalışmada Bursa’da bulunan otomotiv yan sanayi fabrikası için elektrik, ısıtma ve soğutma ihtiyaçlarını
karşılayabilen bir doğalgazlı trijenerasyon sistemi değerlendirilmiştir. Önerilen trijenerasyon sistemi, elektrik enerjisi
üretmek için bir gaz motorundan, proses soğutması için çalışma sıvısı olarak LiBr / H2O kullanan tek etkili bir
absorbsiyonlu soğutma sisteminden ve ısıtma ihtiyacı için ısı değiştiricilerinden oluşmaktadır. Tesisin elektrik
ihtiyacının karşılanması hedef alınmış, bu veriler ışığında örnek endüstriyel tesisin projesi için en uygun kapasiteli gaz
motoru seçimi ve çalışma yükleri belirlenmeye çalışılmıştır. Gaz motorlarının kapasitesi ise, günün saatine ve
mevsimsel şartlara göre değişen elektrik talepleri doğrultusunda en yüksek ve en düşük elektrik talebini karşılayacak
ölçüde farklı senaryolarla belirlenmiştir. İlk senaryo olarak doğalgaz yakıtıyla çalışan 1067 kW elektrik sağlayan motor
tercih edilip, tesisin elektrik ihtiyacı minimum düzeyde olsa dahi tam yükte çalışarak elektrik üreteceği
öngörülmektedir. Daha fazla güce ihtiyaç duyulduğunda elektrik şebekeden satın alınacaktır. İkinci senaryoda ise,
doğalgaz yakıtıyla çalışan 1498 kW elektrik sağlayan motor tercih edilip, motor zaman zaman kısmı yükte
çalıştırılacaktır. Bu işlemler sırasında ortaya çıkan atık ısı, maksimum verimlilikle fabrikanın çeşitli yerlerinde
kullanılacaktır. Bu tesis uygulamasında trijenerasyon sisteminin yatırım ve işletme maliyetleri belirlenmiş, sistem
fizibilitesi yapılmış ve alternatif senaryolar için 3 farklı vardiyada geri ödeme süreleri belirlenmiştir. Geri ödeme süresi
fabrikada 1. senaryo için 3, 2 ve 1 vardiya koşulları altında incelendiğinde, sırasıyla 3,58 yıl, 5,47 yıl ve 11,57 yıl
olmuştur. 2. senaryo için ise sırasıyla 3,64 yıl, 5,56 yıl ve 11,78 yıl olmuştur. Bu çalışmanın sonuçları, her iki senaryo
için üç farklı vardiyada da çalışılması halinde yüksek verimlilik, iyi bir finansal getiri ve trijenerasyon sisteminin
geleneksel sisteme iyi bir alternatif sağladığını göstermektedir.
In this paper, a trigeneration system that can meet the electricity, heating and cooling needs for a factory in
Bursa is introduced. The trigeneration system consists of a gas engine to produce electrical power, a single effect
absorption chiller that uses LiBr/H2O as a working fluid for process cooling, and heat exchangers for heating. The
capacity of gas engines has been determined in different scenarios to meet the highest and lowest electricity demand in
line with the electricity demands that vary according to the time of day and seasonal conditions. As the first scenario;
the engine, which provides 1067 kW of electricity powered by natural gas fuel, is preferred, and it is predicted that the
facility will generate electricity by operating at full load even if the electricity requirement is at minimum. When more
power is needed, electricity will be purchased from the grid. In the second scenario; the engine, which supplies 1498
kW of electricity powered by natural gas fuel, is preferred, and the engine will be operated at partial load from time to
time. The waste heat generated during these processes will be used with maximum efficiency in various parts of the
factory. In this facility application, the investment and operating costs of the trigeneration system were determined,
system feasibility was made, and payback periods in 3 different shifts were determined for alternative scenarios. For
scenario 1; the payback period is 3,58 years, 5,47 years, 11,57 years and for scenario 2; it is 3.64 years, 5,56 years,
11,78 years, respectively, when the factory operates in 3, 2 and 1 shift. The results of this study show that, for both
scenarios, when the factory operates in three different shifts, the trigeneration system provides high efficiency, good
financial return and provides an attractive technological alternative to the traditional system.