7th International Congress on Agriculture, Environment and Health, Bursa, Türkiye, 30 Mayıs - 01 Haziran 2024, ss.206
Özet: Dünya nüfusunun artması ve globalleşme ile birlikte farklı gıdalara olan ilgi de günden güne artış
göstermektedir. Bu sayede yeni beslenme trendleri oluşmakta ve gerek iç pazarda gerekse dış pazarda değeri
yüksek gıdalara olan talep günden güne artmaktadır. Bulunduğu coğrafyanın özelliklerini taşıyan ve o bölge ile ün
kazanan tescilli gıda ürünlerinin, lokalden daha geniş çaplı bir pazarda bilinen ve marka değeri yüksek ürünler ile
rekabet edebilmesini sağlamak amacıyla spesifik nitelikleri kalitatif ve kantitatif analiz yöntemleri ile doğrulanarak
diğer ürünlerden ayrışması ve öne çıkarılması sağlanmalıdır. Coğrafi işaret tescil çalışmaları, ürünün orijini ile
bağını öne çıkararak bölgesel ekonomiyi güçlendirmeye, kültürel mirasın korunmasına, ürünün
sürdürülebilirliğine, tarımsal ve endüstriyel kaynakların yönetimine katkı sağlamaktadır. Kimlik doğrulama
çalışmaları, aynı zamanda geniş bir sektörel ağı kapsayarak ülkesel ve küresel bazlı sürdürülebilir kalkınma
hedeflerinin gerçekleştirilmesi için de önemli bir araçtır. Ekonomik kâr amacı güden üreticiler büyüyen talebi
karşılayacak üretim hacmine erişmek amacıyla daha düşük değerlikli fakat benzer özellikler taşıyan muadil
içerikleri, değerli karakterize ürünler ile belirli oranlarda karıştırarak piyasaya sunmakta ve bu gibi tüketiciyi
yanıltan eylemler hem haksız rekabete hem de halk sağlığına olumsuz yönde etkilere sebep olmakla birlikte gıda
güvenliği çerçevesinin dışına çıkmaktadır. Gıdalarda kimlik doğrulama çalışmaları ve coğrafi işaret belirleme gibi
gıdanın fiziko-kimyasal özelliklerine ve bileşen profiline dayalı detaylı verinin elde edilmesini sağlayan
çalışmaların kısa zamanda, yerinde, doğruluğu yüksek ve hassas sonuç veren, ekonomik, az yer kaplayan ve en
önemlisi örneğin az basamaklı veya hiçbir ön işleme gerek kalmadan analize hazır hale getirilerek çevresel hasarın
önüne geçen çevre dostu yöntemlerin kullanılması ve bu yöntemlerin endüstrideki kullanımını teşvik ederek işleme
sürecine entegre edilmesi proses kontrol açısından önemlidir. Bu derlemede, çevreye duyarlı tekniklerle gıda
ürünlerinin orijinalliğini ve kalitesini doğrulamak, ürünün kimliğini coğrafi bölgeyle özdeşleştirmek, ürünün
sürdürülebilirliğine ve kırsal kalkınmaya katkı sağlanmasına, ürünün itibarını arttırarak hak ettiği değeri görmesine
ve gıda sahtekarlığının önüne geçilmesine olan etkilerinin ele alınması amaçlanmaktadır.