Mimarlık Dergisi, sa.436-437, ss.18-23, 2024 (Hakemli Dergi)
Türkiye’nin ilk yerli çamaşır makinesi tesisi olan Bursa Tolon Çamaşır Makinesi Fabrikası’nın, ulusal çaptaki yol gösterici rolü ve Cumhuriyet’in sanayi kenti Bursa’daki kent ve endüstri kültürüne sağladığı önemli katkının altını çizen yazarlar, koruma kararı bulunan bu yapı için yıkılarak yeniden inşa edilmesi kararı alınmasını, “kolektif belleğin yitirilmesine neden olan anakronik bir durum olarak” niteliyor. Çalışmalarında bütüncül bir yaklaşımı benimseyen yazarlar, “Cumhuriyet tarihi için simgesel yapılardan biri olan ve ülkedeki dışa bağımlılığı azaltma felsefesi ve amacıyla kurulan, kentin ve toplumun sosyal, ekonomik ve kültürel yaşamında önemli yer edinerek hafızalara kazınmış değerli bir sivil modern mimarlık mirası” olarak tanımladıkları Fabrika’nın serüvenini, ana aktör Mucit Kamil Tolon’u merkeze alarak dönemin ekonomi ve endüstri ortamı ile birlikte değerlendiriyor; kent
ve sanayi kültürüne dair toplumsal belleğin korunmasının önemini vurguluyor.