17. Uludağ İç Hastalıkları Kongresi, Bursa, Türkiye, 05 Mart 2021, ss.166
GİRİŞ VE AMAÇ: Ateroskleroz ve ilişkili hastalıklar tüm dünyada en önde gelen ölüm nedenidir. Koroner
arterlerde aterosklerotik tutulumun başlamasından daha önce endotel işlev bozukluğu ortaya çıkar. Aterosklerozu
organ tutulumu ortaya çıkmadan teşhis etmek önemlidir. Bu çalışmada, subklinik dönemde endotel işlev
bozukluğunun serum endotelin-1 (ET-1) düzeyi ile değerlendirilmesi amaçlandı.
GEREÇ VE YÖNTEM: Göğüs ağrısı şikayeti ile başvuran ve koroner iskemi açısından egzersiz stres testi (EST)
veya miyokard perfüyon sintigrafisi (MPS) planlanan hastalar çalışmaya alındı. Öyküsünde anjiyografik olarak
kanıtlanmış koroner arter hastalığı (KAH) olan hastalar çalışmaya dahil edilmedi. İskemi testi öncesinde
hastalardan serum ET-1 ölçümü için kan örneği alındı. İskemi saptananlar koroner anjiyografi (KAG) ile
değerlendirilidi. KAG sonuçlarına göre hastalar, kritik koroner lezyonu olanlar (grup-1) ve olmayanlar (grup-2)
olarak gruplandı. İskemi saptanmayanlar ise grup-3 olarak tanımlandı.
BULGULAR: Bilinen KAH öyküsü olmayan 48 hasta (ortalama yaş: 57,4±10,9 ve 23’ü (%48) kadın) çalışmaya
alındı. Hastaların 13’ü (%27) diyabetik, 26’sı (%54) hipertansif ve 10’u (%20) hiperlipidemikti. 17 hastada (%35,4)
EST veya MPS ile iskemi saptanmazken (grup-3), 31 hastada iskemi mevcuttu. İskemi saptanarak KAG yapılan
hastaların 21’inde (%67,7) kritik koroner lezyon saptandı (grup-1), 10’unda (%32,3) kritik koroner lezyon
saptanmadı (grup-2). Medyan [min-maks] serum endotelin-1 seviyesi grup-1’de 15,9 [8,8-93,4] ng/L, grup-2’de
26,9 [8,5-55,5] ng/L, grup-3’te 21,8 [8,6-97,4] ng/L saptandı. Serum ET-1 düzeyleri açısndan gruplar arasında
istatiksel anlamlı farklılık saptanmadı (p=0,127).
SONUÇ: Koroner arter hastalığı şüphesi olan hastalarda serum ET-1 düzeyleri endotel işlev bozukluğu için
öngördürücü değildir