İHYA Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi, cilt.8, sa.2, ss.893-913, 2022 (Hakemli Dergi)
M.Ö. VI. Asırda yaşamış olan Buda’nın kutsal öğretileri vefatından sonra Budist keşişler
tarafından çeşitli tarihlerde toplanan ve neticeleri bakımından her biri ayrı bir önem arz eden
Budist konsillerinde bir araya getirilerek düzenlenmiş, böylece en eski Budist kutsal kitabı
Tipitaka meydana getirilmiştir. Keşişler, Buda’nın kutsal öğretilerini bir araya getirmenin
yanı sıra doktrin ve disiplinle ilgili içsel dinî problemlerini konsillerde çözmeye çalışmışlar
ve kendi öğretilerini de zamanla diğer dinler gibi bir din haline getirmişlerdir. Bu çalışmada
konsillerin Budizm tarihindeki yeri, önemi, amaçları, kararları ve neticeleri itibariyle
Budizm’in ve temel öğretilerinin gelişimi, Budist kutsal kitaplarının ve manastır kimliği
bilincinin teşekkülünde etkisinin olup olmadığı araştırılmıştır. Bu amaçla altı büyük Budist
konsil deskriptif metotla incelenmiştir. Konsillerin Budist manastır kimliğinin teşekkülü,
doktrin, disiplin, pratik, Budizm’in temel öğretilerinin ve geleneğinin şekillenmesi ve
gelişimi, kurumsal manada olgunlaşması açısından Budizm’e önemli etkileri ve olumlu
katkıları olmuştur. Bunun yanı sıra konsillerin topluluk arasında tam uyumu sağlayamaması
ve itizallere yol açması nedeniyle geleneğe olumsuz etkileri de olmuştur.
The sacred teachings of Buddha, who lived in the sixth century BCE, were codified and
arranged in Buddhist councils, which were gathered by Buddhist monks on various dates
after from his death, and each of them had a different importance in terms of their results,
thus Tipitaka, the oldest Buddhist sacred book, was created. In addition to codifing the sacred
teachings of Buddha, monks tried to solve their inner religious problems related to doctrine
and discipline in the councils, and also turned their own teachings into a religion like other
religions over time. In this study, the place, importance, purposes, decisions and results of
the councils in the history of Buddhism, the development of Buddhism and its basic teachings
whether it has an effect on the formation of Buddhist scriptures and the sense of monastic
identity were investigated. For this purpose, six great Buddhist councils were examined with
descriptive method. The councils had important impacts and positive contributions to
Buddhism in terms of the formation of the Buddhist monastic identity, doctrine, discipline,
practice, shaping and development of the basic teachings and tradition of Buddhism and its
institutional maturation. In addition, the councils had negative effects on the tradition as they
could not ensure full harmony among the community and caused splits.