TIBB-I NEBEVİ UYGULAMALARININ TOPLUMSAL VE EKONOMİK BOYUTU ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA


ÜNALAN TURAN S., BİLGİN V.

Din Bilimleri, cilt.21, sa.1, ss.99-141, 2021 (ESCI) identifier identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 21 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.33415/daad.852193
  • Dergi Adı: Din Bilimleri
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Emerging Sources Citation Index (ESCI), TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.99-141
  • Anahtar Kelimeler: Sociology of Religion, Religion, Health, GETAT, Tibb al-Nabawi
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada din-sağlık kesişiminin merkezinde yer alan tıbb-ı nebevi (nebevi tıp) odağında din-sağlık ilişkisi konu edinilmiştir. Araştırmanın amacı, bireylerin sağlıkla ilgili deneyimlerinde sünnetin etkisini, nebevi tıbba yönelme süreçlerini, sektörün katılımcıların gözünden olumlu ve olumsuz çıktılarını ve sağlık konusunda dinin meşrulaştırma işlevini ortaya koymaktır. Fenomenoloji deseniyle yürütülen bu çalışmada veriler, dokuz kadın ve altı erkek katılımcıyla yapılan derinlemesine görüşmelerden elde edilmiştir. Çalışma grubu tıbb-ı nebevi tedavilerine başvuran kişilerden oluşturulmuştur. Araştırma neticesinde özellikle dindar kimliği taşıyanlar için bu uygulamaları tercih etmede dinin etkili olduğu tespit edilmiştir. Bu kişiler ayrıca hacamat (yaş kupa terapisi) uygulaması için Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp (GETAT) kapsamındaki klinik ve hastaneler yerine bu işlemi ayetler ve dualar okuyarak gerçekleştiren dindar-geleneksel uygulayıcıları seçmektedirler. Özellikle ilahiyat fakültesi mezunu katılımcılar, tıbb-ı nebevi tedavilerinin ekonomik bir sektör hâline geldiği ve bu sektörde dinin, meşrulaştırma ve dinî duyguları istismar aracı olarak kullanıldığı düşüncesini taşımaktadırlar. Tıbb-ı nebeviye başvurma davranışında sağlıkta bireyselleşme eğilimi öne çıkmakla birlikte Aidin Salih ekolüne bağlı katılımcılarda din-sağlık ilişkisi bireysel düzlemden din-sağlık temelli bir harekete dönüşmüş görünmektedir.

In the present study, the religious-health is discussed on the relationship between religion and health focusing in Tibb al-Nabawi, which is at the center of religion-health intersection. The purpose of the study was to reveal the effects of Sunnah in the health-related experiences of individuals, the processes of turning to Tibb Al-Nabawi, positive and negative outcomes of the sector with the eyes of the participants, and the legitimacy function of religion in healthcare. In this study, which was conducted with the phenomenology design, the data were obtained with in-depth interviews conducted with nine females and six male participants. The study group was created from people who applied Tibb al-Nabawi treatments. As a result of the study, it was determined that religion is effective in preferring these practices, especially for those who have religious identity. These people also choose religious-traditional practitioners who did these procedures by reading verses and prayers instead of clinics and hospitals in the scope of Traditional and Complementary Medicine (GETAT) for Hijama (The Wet Cupping Therapy) application. Especially the participants who graduated from Theology Faculty believed that Tibb al-Nabawi treatments became an economic sector, and that religion was used as a means of legitimacy and abuse of religious emotions in this sector. Although the tendency to individualize in healthcare comes to the forefront in the behavior of applying to Tibb al-Nabawi, the relations between religion and health in participants, who are affiliated with Aidin Salih school, seems to have changed from an individual sphere to a religious-health-based movement.