Dijital Hikâye Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği (DHKYTÖ): Ölçek Geliştirme Çalışması


MUHAMMET Y., ogur e.

Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi (Online), sa.12, ss.1113-1135, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin dijital hikâyeleri kullanmaya yönelik tutumlarını ölçmek için geçerli ve güvenilir bir ölçek oluşturmaktır. Dijital hikâyeler, çağımızda eğitim ortamlarında daha yaygın hale gelmesi beklenen yeni bir teknolojik araçtır. Öğretmenlerin bu yeni teknolojik araçlara karşı tutumları ve kabul düzeyleri, dijital hikâyelerin etkili bir şekilde kullanılabilmesi ve eğitim ortamlarında teknolojik değişimin ve dönüşümün teşvik edilebilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Çalışma verilerinin toplanabilmesi için 27 Ekim 2022 tarihli, 2022-9 oturum sayılı, 21 numaralı etik kurul kararı ile onay alınmıştır. Çalışma grubu, 2022-2023 eğitim öğretim yılında göreve devam etmekte olan öğretmenlerden oluşmaktadır. Katılımcıların %25,2’si erkek, %74,8’inin ise kadındır. Katılımcıların %30,4’ü 20-30 yaş aralığında, %43,6’sı 31-40 yaş aralığında, %19,2’si 41-50 yaş aralığında ve %6,8’i 51 ve üzeri yaştadır. Katılımcıların %89,2’si lisans mezunu, %9,6’sı yüksek lisans mezunu ve %1,2’si doktora mezunudur. Katılımcıların %20,8’i 1-5 yıl, %32,8’i 6-10 yıl, %16,8’i 11-15 yıl, %13,6’sı 16-20 yıl ve %16’sı 21 yılın üzerinde mesleki tecrübeye sahiptir. Görev yerlerine göre dağılım incelendiğinde ise, katılımcıların %40,8’inin devlet okullarında, %59,2’sinin ise özel okullarda görev yaptığı görülmektedir. Örneklemin yeterliliğini test emek için yapılan istatistik çalışmaları sonucunda elde edilen; Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) testi için elde edilen değerin 0,931 olması; pilot uygulamada kullanılan örneklem büyüklüğünün çok iyi düzeyde olduğu göstermektedir. Örnekleme yöntemi olarak amaçsal örnekleme kullanılmış ve kolay ulaşılabilir durum örneklemesi tercih edilmiştir. Araştırma doğrultusunda, öğretmenlerin dijital hikâye kullanımına yönelik tutumlarını ölçmek ve analiz etmek için bir tutum ölçeği geliştirilirken; ölçeğin maddeleri, ilgili alan yazın taraması sonucunda belirlenmiş ve uzman görüşlerine dayalı olarak düzenlenmiştir. Ölçeğin güvenirlik ve geçerlik analizleri gerçekleştirilerek ölçeğin öğretmenlerin tutumlarını doğru ve güvenilir bir şekilde ölçebilecek hale getirilmesi sağlanmıştır. Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) sonucunda ölçek maddelerinin 5 alt boyutta toplandığı, ölçeğin varyansın %69,3’ünü açıkladığı görülmüştür. Elde edilen alt boyutlar “Oluşturmaya Yönelik Tutum” (12 madde, α = ,946), “Kullanmaya Yönelik Tutum” (8 madde, α = ,910), “Dijitalleşmeye Yönelik Tutum” (6 madde, α = ,770), “Etkilere Yönelik Tutum” (3 madde, α = ,791) ve “Onaylanmaya Yönelik Tutum (2 madde, α = ,664) olarak adlandırılmıştır. Dijital hikâye kullanımına yönelik tutum ölçeğinin güvenirliğini test etmek için uygulanan testten elde edilen sonuca göre, Cronbach Alfa güvenilirlik katsayısı, ölçeğin bütünsel yapısı için α=0.907 olarak hesaplanmıştır. Bu değer, ölçeğin genel güvenilirliğinin yüksek seviyede olduğunu göstermektedir. Bu çalışma, öğretmenlerin dijital hikâye kullanımına yönelik tutumlarını belirlemesi ve değerlendirmesi suretiyle eğitim ortamlarında teknoloji kullanımını teşvik etmesi ve dijital hikâyelerin etkili bir şekilde kullanılmasına katkıda bulunması açısından önemlidir. Elde edilecek bulgular, eğitim alanında teknolojinin etkin kullanımını desteklemek, dijital hikâyelerin öğretimdeki rolünü vurgulamak ve öğretmenlere yönelik eğitim programlarının geliştirilmesine katkı sağlamak için de kullanılabilecek ve bu manada alan yazına katkı sağlayacaktır.
The purpose of this study is to develop a valid and reliable scale to measure teachers’ attitudes towards the use of digital stories in their lessons. Digital storytelling is considered a novel technological tool expected to become more prevalent in educational settings in our era. Teachers’ attitudes and acceptance levels toward these new technological tools are of paramount importance for the effective utilization of digital stories in education and for promoting technological change and transformation in educational environments.To collect research data, ethical approval was obtained through Institutional Review Board decision number 2022-9, session number 21, dated October 27, 2022. The study group consists of teachers currently employed in the 2022-2023 academic year. Among the participants, 25.2% are male, and 74.8% are female. Regarding age distribution, 30.4% of participants fall into the 20-30 age range, 43.6% in the 31-40 age range, 19.2% in the 41-50 age range, and 6.8% are 51 years and older. In terms of educational background, 89.2% of participants have a bachelor’s degree, 9.6% have a master’s degree, and 1.2% have a doctorate. Furthermore, 20.8% of participants have 1-5 years of professional experience, 32.8% have 6-10 years, 16.8% have 11-15 years, 13.6% have 16-20 years, and 16% have over 21 years of teaching experience. When examining the distribution according to workplace, 40.8% of participants work in public schools, while 59.2% work in private schools. To ensure the adequacy of the sample, statistical analyses were conducted, resulting in a Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) test value of 0.931, indicating that the sample size used in the pilot study is highly appropriate.In line with the research objectives, a attitude scale was developed to measure and analyze teachers’ attitudes toward the use of digital stories in their lessons. The scale items were determined through a review of relevant literature and were organized based on expert opinions. Reliability and validity analyses were performed to ensure the accuracy and reliability of the scale in measuring teachers’ attitudes. Exploratory Factor Analysis (EFA) revealed that the scale items clustered into five sub-dimensions, explaining 69.3% of the variance. The derived sub-dimensions were labeled as “Attitude Toward Creation” (12 items, α = ,946), “Attitude Toward Use” (8 items, α = ,910), “Attitude Toward Digitalization” (6 items, α = ,770), “Attitude Toward Effects” (3 items, α = ,791), and “Attitude Toward Approval” (2 items, α = ,664).The reliability test results for the digital storytelling attitude scale showed a Cronbach’s Alpha coefficient of α = 0.907 for the overall structure of the scale, indicating a high level of overall reliability.This study is significant as it aims to identify and assess teachers’ attitudes towards the use of digital stories, thereby contributing to the promotion of technology use in educational settings and the effective utilization of digital stories. The findings can also be used to support the effective use of technology in education, emphasize the role of digital stories in teaching, and contribute to the development of educational programs for teachers, thus making a valuable contribution to the existing literature in this field.