Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences, vol.11, no.34, pp.1-9, 2024 (Peer-Reviewed Journal)
Presleme yöntemi ile şekillendirme işlemi endüstriyel alanda yaygın olarak kullanılmaktadır.
Presleme işlemini yapan makinelerin ve tahrik sistemlerinin üretim adedi, tonajı, hızı gibi talepleri
karşılayacak şekilde tasarlanması gerekmektedir. Tahrik sistemlerine göre presler hidrolik, pnömatik
veya elektromekanik güç sistemlerine sahip olabilmektedirler. Günümüzde hafif tonajlı ve yüksek
hızlı uygulamalarda elektromekanik sistemlerin kullanımı yaygınlaşmaktadır. Yapılan araştırmalarda
bu tip sistemlerin boyutlandırılması ve seçimine dair arayüz programlarının daha çok yurtdışı
menşeili olduğu görülmüştür. Bu kapsamda yerli bir uygulamanın geliştirilmesi gerekliliği de dikkate
alınarak hem boyutlandırma hem de enerji tüketimi ile ilgili karşılaştırma yapabilecek bir arayüz
tasarımı geliştirilmesi çalışmaları başlatılmıştır. Bu çalışmada 20 kN kapasiteli bilyalı vida-mil
mekanizmalı, servo motor tahrikli bir pres sisteminin tasarımı ve işlem sırasındaki enerji tüketimi
incelenmiştir. Çalışma kapsamında geliştirilen arayüz yardımıyla presleme işlemine dair çevrim
süresi, çalışma koşulları, kinetik, kinematik değerlere ait talepler (strok, hız profili, kuvvet, çalışma
yılı, bağlantı şekli vb.) kullanıcı tarafından girilmektedir. Kullanıcı tarafından girilen bu taleplere
göre pres sisteminde kullanılması gereken bilyalı vida-mil mekanizmasının ve servo motorun
boyutlandırılması yapılmakta, işlem sırasında tüketilen enerji miktarı, karbon salınımı hakkında da
bilgi sağlanmaktadır. Çalışma kapsamında firmanın satışını yaptığı ürünlerden ürün kütüphanesi de
oluşturulmuştur. Bu kütüphaneden kullanıcı taleplerini karşılayacak şekilde ürün seçimi ve
karşılaştırması da otomatik olarak gerçekleştirilebilmektedir. Bu şekilde hangi ürünün uygun olduğu
belirlenebilmektedir. Çalışmanın özellikle hafif tonajlı pres sistemleri konusunda çalışanlar için
yapılacak yatırımların değerlendirilmesi açısından yol gösterici olacağı düşünülmektedir.