Bilyalı Vida-Mil Mekanizmalı Servo Motor Tahrikli Hafif Tonajlı Bir Pres Sisteminin Tasarımı ve Enerji Tüketiminin İncelenmesi


Erzan Topçu E., Özçay B., Karataş M.

Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences, cilt.11, sa.34, ss.1-9, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Presleme yöntemi ile şekillendirme işlemi endüstriyel alanda yaygın olarak kullanılmaktadır. Presleme işlemini yapan makinelerin ve tahrik sistemlerinin üretim adedi, tonajı, hızı gibi talepleri karşılayacak şekilde tasarlanması gerekmektedir. Tahrik sistemlerine göre presler hidrolik, pnömatik veya elektromekanik güç sistemlerine sahip olabilmektedirler. Günümüzde hafif tonajlı ve yüksek hızlı uygulamalarda elektromekanik sistemlerin kullanımı yaygınlaşmaktadır. Yapılan araştırmalarda bu tip sistemlerin boyutlandırılması ve seçimine dair arayüz programlarının daha çok yurtdışı menşeili olduğu görülmüştür. Bu kapsamda yerli bir uygulamanın geliştirilmesi gerekliliği de dikkate alınarak hem boyutlandırma hem de enerji tüketimi ile ilgili karşılaştırma yapabilecek bir arayüz tasarımı geliştirilmesi çalışmaları başlatılmıştır. Bu çalışmada 20 kN kapasiteli bilyalı vida-mil mekanizmalı, servo motor tahrikli bir pres sisteminin tasarımı ve işlem sırasındaki enerji tüketimi incelenmiştir. Çalışma kapsamında geliştirilen arayüz yardımıyla presleme işlemine dair çevrim süresi, çalışma koşulları, kinetik, kinematik değerlere ait talepler (strok, hız profili, kuvvet, çalışma yılı, bağlantı şekli vb.) kullanıcı tarafından girilmektedir. Kullanıcı tarafından girilen bu taleplere göre pres sisteminde kullanılması gereken bilyalı vida-mil mekanizmasının ve servo motorun boyutlandırılması yapılmakta, işlem sırasında tüketilen enerji miktarı, karbon salınımı hakkında da bilgi sağlanmaktadır. Çalışma kapsamında firmanın satışını yaptığı ürünlerden ürün kütüphanesi de oluşturulmuştur. Bu kütüphaneden kullanıcı taleplerini karşılayacak şekilde ürün seçimi ve karşılaştırması da otomatik olarak gerçekleştirilebilmektedir. Bu şekilde hangi ürünün uygun olduğu belirlenebilmektedir. Çalışmanın özellikle hafif tonajlı pres sistemleri konusunda çalışanlar için yapılacak yatırımların değerlendirilmesi açısından yol gösterici olacağı düşünülmektedir.