Giriş: Ülkemizde insan kadavrası üzerine odaklı çalışmalar ve eğitimler, modern tıp eğitimine yönelik yapılan atılımlardan önce uzun yıllar boyunca yapılamamış ya da eksik kalmıştır. Modern Tıp Okulunun açılması (1827) ile modern bir tıp eğitiminin temelleri atılmış olmakla birlikte anatomi derslerinin kadavra ile yapılabilmesi ancak 1841 yılında kadavra izninin alınmasından sonra başlayabilmiştir. Kadavra izni alınmasından sonra ise kadavranın nasıl ve kimden temin edileceği sıkıntıları kendini göstermiştir. Günümüzde de en önemli sorun kadavra bağışı ve teminidir. Bu durumda her alanda kendini gösteren teknolojik gelişmeler tıp eğitiminde de birçok pencere açmış ve bu imkânlardan faydalanan alanlardan biri de “anatomi” olmuştur. Bu bildiride; tarihsel süreç içerisinde anatomi eğitiminde kadavranın önemi ve vazgeçilmezliğinden, günümüzde var olan siber anatomi laboratuarlarına geçiş sürecinden ve bu laboratuvarların ülkemizdeki örneklerinden biri olan Bursa Uludağ Üniversitesi’nde açılan siber anatomi laboratuvarının eğitimdeki yerinden bahsedilecektir.

Yöntem: Bildirinin amacı doğrultusunda literatür taraması yapılmış, anatominin tıp eğitimindeki yerinin tarihsel boyutu ile birlikte günümüzdeki durumu incelenmiştir.

Bulgular: Ülkemizde "anatomi" eğitiminde modern tıp okulu açılmadan önce basılı eserlerden, şekil ve maketlerden faydalanılırken, modernleşme süreci ile birlikte ve kadavra izninden sonra sınırlı da olsa kadavralar kullanılmaya başlanmıştır. Gelişen dünya ve teknoloji ile birlikte, kadavra temininde karşılaşılan sıkıntılara bir çözüm ve destek olabilmesi amacıyla plastinasyon, holografik görüntü teknikleri, sanal gerçeklik, 3D yazıcılar gibi çeşitli donanımlar ve teknikler kullanılmıştır. Dijital gelişimlerden faydalanan anatomi laboratuvarları bazı fakültelerde kurulmuş ve eğitimde kullanılmaya başlanmıştır. Devlet üniversiteleri arasında ilk kez Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde açılan “Siber Anatomi Laboratuvarı” öncelikle seçmeli ders olarak eğitimde yerini almış, ayrıca 10-12 kişilik öğrenci çalışma gruplarına açılmış ve eğitimde düzenli olarak kullanılmaya başlanmıştır.

Sonuç: Eğitim görmekte olan öğrencilerin yaş kuşaklarına da bağlı olarak sanal gerçeklik, üç boyutlu görüntüler ve ekipmanlarının da yer aldığı donanımlarla eğitime farklı bir yönün daha verilmekte olduğu görülmektedir. Ancak teknoloji ne kadar gelişmiş olsa da öğrencilerin anatomi eğitimi kapsamında oluşan kadavra algıları üzerine kurulan ölümünden sonra da insanın değerli bir varlık olduğu düşüncesinin gerçek bir kadavra üzerinde daha iyi gelişeceği ve yerleşeceği unutulmamalıdır.