Akademik Veri Yönetim Sistemi
3. ULUSLARARASI TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİNDE YENİLİKÇİ YAKLAŞIMLAR KONGRESİ, İstanbul, Türkiye, 7 - 08 Ekim 2023, ss.302-306
Beyin omurilik sıvısı (BOS), koroid pleksuslardan salgılanan, subaraknoidal aralık ve
ventriküllerde bulunan, berrak ve renksiz bir sıvıdır. BOS’nın sitolojik incelemesi, santral
sinir sisteminin (SSS) enfeksiyöz hastalıklarının, kanamalarının ve malignitelerinin
(primer veya sekonder) tanısında oldukça faydalı bir yöntemdir. Bu çalışmada pediyatrik
hematoloji hastalarına ait BOS materyallerinin demografik ve sitomorfolojik
özelliklerinin ve santral sinir sistemi tutulum sıklığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ocak
2021- Haziran 2023 tarihleri arasında Bursa Uludağ Üniversitesi Patoloji Anabilim Dalına
gönderilen pediyatrik hastalara ait 744 adet BOS materyali retrospektif olarak tarandı.
Hastaların demografik verileri, klinik bulguları ve histopatolojik tanıları dökümante
edildi. Hastaların yaşları 1 ile 17 arasında değişmekteydi. Klinik tanıları sıklık sırasına
göre akut lenfoblastik lösemi (ALL), akut myeloid lösemi (AML), B hücreli lenfoma, T
hücreli lenfoma, Multipl Skleroz (MS), medulloblastom, hemofagositik lenfohistiositozis,
SSS embriyonel tümör (NOS) ve SSS matür kistik teratom idi. 744 olguda 10 olgu malign
(%1.3), 9 olgu malignite şüphesi (%1.2), 1 olgu ise periferik kan kontaminasyonu (%0.1)
ile uyumlu olarak değerlendirildi. Malign ve malignite şüpheli toplam 19 olgunun 14'ü
(%73) ALL infiltrasyonu, 3'ü (%15.7) AML infiltrasyonu, 1 tanesi (%5.2) B hücreli
lenfoma, 1 tanesi (%5.2) T hücreli lenfoma infiltrasyonu ile uyumluydu. Çocukluk çağı
lösemilerinde santral sinir sistemi tutulumu hastalığın mortalitesindeki artışın önemli
nedenlerden biridir. BOS’nın sitolojik incelemesi, SSS lösemilerinin tanısında altın
standarttır. Çocukluk çağı lösemilerinde SSS tutulumunun saptanması, hastanın alacağı
tedaviyi ve dolayısıyla prognozu etkileyecek önemli unsurlardan biridir.
BACKGROUND: Cerebrospinal fluid (CSF) is a clear and
colorless liquid secreted from the choroid plexuses and found in the
subarachnoidal space and ventricles. Cytological examination of CSF is a very
useful method in the diagnosis of infectious diseases, bleeding and
malignancies (primary or secondary) of the central nervous system (CNS). This
study aimed to determine the demographic and cytomorphological characteristics
of CSF materials of pediatric hematology patients and the frequency of central
nervous system involvement.
METHODS:744 CSF materials of pediatric patients diagnosed at
Bursa Uludağ University Department of Pathology between January 2021 and June 2023
were retrospectively scanned. Demographic data, clinical findings and
histopathological diagnoses of the patients were documented.
RESULTS: The ages of the patients ranged from 1 to 17 years.
Clinical diagnoses were acute lymphoblastic leukemia (ALL), acute myeloid
leukemia (AML), B-cell lymphoma, T-cell lymphoma, Multiple Sclerosis (MS),
medulloblastoma, hemophagocytic lymphohistiocytosis, CNS embryonal tumor (NOS)
and CNS mature cystic teratoma. Among 744 cases, 10 cases were evaluated as
malignant (1.3%), 9 cases were evaluated as suspicious for malignancy (1.2%),
and 1 case was evaluated as compatible with peripheral blood contamination
(0.1%). Of the 19 malignant and malignancy-suspicious cases, 14 (73%) were
compatible with ALL infiltration, 3 (15.7%) with AML infiltration, 1 (5.2%)
with B-cell lymphoma, and 1 (5.2%) with T-cell lymphoma infiltration.
CONCLUSION: Central nervous system involvement in childhood
leukemia is one of the important reasons for the increase in mortality of the
disease. Cytological examination of CSF has high specificity and is the gold
standard in the diagnosis of CNS leukemias. In patients with acute
lymphoblastic leukemia (ALL), the CNS is the most common site of extramedullary
involvement; CNS involvement is seen in 5% in the first presentation of the
disease and in approximately 10% of relapse cases. In cases of acute myeloid
leukemia (AML), CNS involvement is generally below 5%. Detection of CNS
involvement in childhood leukemias is one of the important factors that will
affect the treatment and prognosis of the patient.