Azerbaycan Türkçesine Göre Eski Anadolu Türkçesi Metinlerinde Kapalı e Sesi


Creative Commons License

Akgül S.

Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.11, sa.21, ss.1-17, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

Türkçede sekiz ünlü sesin yanında bir kapalı e (ė) sesinin var olduğu düşünülmüş, ancak Türklerin tarih boyunca kullandıkları alfabe sistemlerinde kapalı e sesi için müstakil işaretlerin kullanılmaması konuyu tartışmalı hale getirmiştir. Bazı metinlerde görülen özel işaretler veya aynı kelimenin ikili kullanımları bazı araştırmacılar için kapalı e sesinin varlığının kanıtı olarak kabul edilirken; bazı araştırmacılar içinse Türkçenin asli sesi olabilecek bir ünlü için net bir işaret kullanılmayıp bu denli çelişkili sonuçların doğması kapalı e sesinin varlığının reddine dayanak olarak sunulmuştur. Bu çalışmanın konusu kapalı e sesinin bu sesi canlı bir şekilde yaşatan Azerbaycan Türkçesi ile Oğuz grubunun tarihî basamağı olan Eski Anadolu Türkçesi metinleri üzerinden karşılaştırılmasıdır.

The admittance of existence of closed e has been the subject of discussion because of the non-usage of particular signs for each sound in the alphabets that Turks have used. While the specific signs and dual usages of some words that are coincidenced in some texts have been admitted as a proof for the existence of closed e, on the other hand not usage of an absolute sign for this main sound has been admitted as a proof for the absence of closed e. The existence of this vowel in Old Anatolian Turkish is also criticized. Thus, to observe the positions of closed e that take place in the Azerbaijan Turkish, would be a useful method to generate crucial knowledge about the existence or non-existence of it in Old Anatolian Turkish.