71. Ukrayna-Rusya savaşı hakkında internet haberlerinin incelenmesi: Derlem tabanlı eleştirel söylem çözümlemesi analizi


Salihoğlu Y., Karatepe Ç.

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, sa.33, ss.1171-1186, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Tarihsel olarak, eleştirel söylem analizi terimi uzun zaman boyunca kalıpları detaylı bir şekilde anlamak ve açığa çıkarmak amacıyla dil ve bağlam arasındaki ilişkinin incelemesine atfedilmiştir. Özgül ve artan bir şekilde önemli bir söylem çözümlemesi türü olarak, haber söylemleri de eleştirel söylem alanına büyük ölçüde katkı sağlamıştır Dahası, ayrıntılı analiz okuyuculara bölgesel ve kültürel önyargılar hakkında yüksek farkındalığa yol açan bakış açıları konusunda fikir edinmelerine yardımcı olur. Bahsedilen özellikler doğrultusunda, bu makale süregelen Ukrayna-Rusya savaşına bağlı haber söylemlerinin kapsam alanı dahilinde eleştirel söylem konularına değinme girişiminde bulunmuştur. Yaygın sözcüksel öğeleri incelemek amacıyla dizin ve sıklık tabloları yardımıyla derlem tabanlı nicel bir yaklaşım uygulanmıştır. İki internet haber sitesi arasında istatistiksel olarak önemli bir fark olmamasına rağmen, Rusya’nın aleyhinde sunulan anlatım ve detaylı söylem analizi BBC ve Al Jazeera haber sitelerinin haberleri son derece Ukraynalı bakış açısından servis etme eğiliminde olduklarını ortaya çıkarmıştır.
Historically, the term critical discourse analysis has long been attributed to the investigation of relationship between language and context in order to elaborately understand and unveil the patterns. As a specific and increasingly important discourse genre, news discourse has greatly contributed to the field of CDA as well. Furthermore, the in-depth analysis helps readers to gain insight into the point of views, which lead to higher awareness about the regional and cultural biases. In the light of remarked features, this article attempted to address the issues of CDA within the scope of news discourse related to the ongoing Ukraine-Russia war. A corpus-based quantitative approach was implemented for the purpose of examining the common lexical items with the help of the concordances and frequency tables. Even though there was no statistically significant difference between two news websites, the narration presented against Russia and detailed discourse analysis revealed that the BBC and Al Jazeera news websites remarkably tend to serve the news from a Ukrainian point of view.