Hemşirelik Öğrencileri İçin Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik, Nükleer Tehlikeler Bilgi, Tutum ve Öz Yeterlilik Ölçeklerinin Geliştirilmesi


Creative Commons License

ASLAN HUYAR D., ESİN M. N.

Istanbul University Institute of Health Sciences Journal of Advanced Research in Health Sciences, cilt.4, sa.1, ss.20-30, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

ÖZ

Amaç: Hemşirelik öğrencilerinin kimyasal, biyolojik, radyolojik, nükleer (KBRN) tehdit ve

tehlikeler hakkında bilgi düzeylerini, tutumlarını ve öz yeterliliklerini belirlemeye yönelik,

ölçme araçlarını geliştirmek, geçerlilik ve güvenirliliklerini değerlendirmektir.

Gereç ve Yöntem: Metodolojik tipte planlanmış bir çalışmadır. Basit rastgele örnekleme

yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya bir devlet üniversitesinde öğrenim gören 385 hemşirelik

bölümü öğrencisi katılmıştır.. Verilerin elde edilmesinde araştırmacı tarafından geliştirilen;

“Birey Bilgi Formu”, “Hemşirelik Öğrencisi KBRN Bilgi Testi”, “Hemşirelik Öğrencisi KBRN

Tutum Ölçeği” ve “Hemşirelik Öğrencisi KBRN Öz Yeterlilik Ölçeği” kullanılmıştır.

Bulgular: Ölçeklerin geçerlik ve güvenirlik testleri için yapılan analizler sonucunda, bilgi testi

KR-20 değeri; 0.82 bulunmuştur. Tutum ölçeği 16 maddelik 3 faktörlü yapıdan oluşmaktadır.

Faktörler; bireysel tutum, mesleki tutum ve toplumsal tutum olarak adlandırılmıştır.

Açıklanan toplam varyans oranı %66.40’tır. Güvenirlik analizi sonucunda ölçeğin Cronbach’s

Alfa katsayısı 0.925 olarak hesaplanmıştır. Öz yeterlilik ölçeği, 9 maddeden oluşmaktadır.

Tek faktörlü yapıda olup açıklanan toplam varyans %56.240’tır. Cronbach’s Alfa katsayısı

0.902 olarak hesaplanmıştır. Bilgi testi, tutum ölçeği ve öz yeterlilik ölçeğinin test tekrar test

sonuçlarında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p>0,05).

Sonuç: Veri toplama araçlarının geçerlilik ve güvenilirliği oldukça yüksek bulunarak,

hemşirelik öğrencilerinin KBRN konusunda bilgi, tutum ve öz yeterliliklerini belirlemede

yeterli birer ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kimyasal savaş silahları, biyolojik kontrol ajanları, radyoaktif tehlike

salınımı, ölçek geliştirme, hemşirelik öğrencileri