Akademik Veri Yönetim Sistemi
CURRENT APPROACHES IN PSYCHIATRY, cilt.16, sa.1, ss.1-15, 2024 (Hakemli Dergi)
Yaşlılık; biyolojik, psikolojik ve sosyo-kültürel süreçlerde ortaya çıkan ve giderek artan bozulmaların görüldüğü bir yaşam evresidir. Bu nedenle yaşlanmada gözlenen diğer tüm değişimlerle birlikte bilişsel değişim de kaçınılmazdır. İleri yetişkinlikte bilgileri işleme hızı, olayların nerede ve ne zaman gerçekleştiği gibi bağlamsal bilgileri hatırlama becerisi ve yönetici işlev performansı zayıflamaktadır. Üstelik bilişsel süreçlerdeki bu değişim, gündelik yaşamdaki işlevselliğin bozulmasına neden olmaktadır. Yaşlanmanın olumsuz etkilerinden korunmada fiziksel aktivite, beslenme ve sosyal desteğin anahtar rol oynadığı iyi bilinmekle birlikte bilişsel egzersiz ve rehabilitasyonların etkisi görece daha az araştırılmıştır. Bu derlemenin amacı, ileri yetişkinlerde bozulan bilişsel işlevlerin telafi edilmesine ya da belirli ölçülerde yeniden kazanılmasına yardımcı olmak için farklı bilişsel süreçlere (epizodik bellek, çalışma belleği, yönetici işlevler, dikkat, işleme hızı) yönelik uygulanan bilişsel egzersiz ve rehabilitasyon uygulamalarını incelemektir. Bu kapsamda uygulamaların etkinliği, kazanımların farklı bilişsel alanlara aktarımı ve uzun süreler korunup korunmadığı incelenmiş; bilişsel egzersiz ve rehabilitasyon gibi bilinçli ve sistematik uygulamaların yaşlanmanın olumsuz etkilerini azaltmadaki katkısı tartışılmıştır.