Akademik Veri Yönetim Sistemi
2. Ulusal Kahve Sempozyumu, Mersin, Türkiye, 05 Haziran 2024, ss.1
Kahve (Coffea arabica L.) Dünya’da en çok tüketilen içecekler arasında dördüncü sırada yer
almaktadır. 2022-23 yılı verilerine bakıldığında Dünya genelinde kahve tüketim oranlarında %2,2 artış
gözlemlenirken; Türkiye, tüketen ülkeler arasında 7. sırada yer almıştr. Mevcut tüketim potansiyelini
karşılamak amacıyla 2023-24 sezonunda üretimde %5,8 oranında artış meydana geldiği raporlanmıştır.
Ayrıca, daha değerli bir ürün olan Arabika kahve çekirdeklerinin Robusta çekirdeklerine göre %26
oranında daha fazla üretim potansiyeline sahip olduğu ifade edilmiştir. Değerli bir ürün olan kahve,
farklı sektörlerde kullanım olanağının geniş olması ve çeşitli bireysel ve kültürel sebeplerle oluşan
tüketim fazlalığını karşılamak ve global enflasyonun yaşattığı ekonomik kaygılar dolayısıyla tağşişe açık
hale gelmiştir. Kahvede sıklıkla kullanılan tağşiş unsurlarını; tahıllar, bakliyatlar, tohumlar, sebzeler,
kuruyemişler ve ekonomik değeri daha düşük olan kahve çeşitleri oluşturmaktadır. Yapılan tağşiş, gıda
kalitesini doğrudan etkileyerek tüketiciyi yanlış yönlendirmekte ve gıda güvenliğini önemli ölçüde
zedeleyerek çeşitli alerjik sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Bu noktada ürünün saflığının
kanıtlanması ayrıca duyusal veya fizikokimyasal özelliklere bakılarak tespit edilmesi zor olan tağşiş
unsurlarının ürünün orijinal kimliğinden ayırt edilmesi önem arz etmektedir. Yapılan çalışmalarda;
kromatografik, mikroskopik, immünolojik ve DNA bazlı teknikler ile tağşiş tespiti gerçekleştirilmekte
olup; son dönemlerde, daha az örnek hazırlığı gerektiren veya hiç gerektirmeyen, endüstriye kolay
adapte edilebilen, hızlı, ekonomik, az yer kaplayan, doğru ve hassas sonuç veren, bileşenin parmak
izine dayalı kalitatif ve kantitatif ölçüme olanak veren yenilikçi spektroskopik yöntemler ön plana
çıkmaktadır. Bu derlemede, kahve üretiminde kullanılan tağşiş unsurlarının spektroskopik yöntemlerle
tespitine yönelik gerçekleştirilen çalışmalar ve elde edilen sonuçlar, avantaj ve dezavatanjları
bakımından ele alınacaktır.