Göbekli Tepe’den Endüstri 4.0’a Sosyal Bilimlerde Güncel Yaklaşımşlar, Armağan Ramazan., Ercan Cuma., Tekin Ahmet.., KOç Özgür Emre, Editör, Ekin, Bursa, ss.51-76, 2019
Tarım sektörü, ekonomik kalkınma sürecinde önemli işlevler yüklenmektedir. Bu işlevler; beslenme için gerekli gıda maddeleri üretiminin temin edilmesi, sınai ürünlerine talep yaratılması, sınai üretim yapabilmek için gerekli
hammadde, sermaye ve emeğin sağlanması, ekonominin döviz gereksiniminin
giderilmesi olarak sıralanabilir.
Ülkelerin ortak paydası, tarımsal faaliyetlerin uluslararası sistemle bütünleşmesi ve tarım sektörünün küresel boyutta uluslararası sermaye piyasalarında
yer alabilmesidir. Bu payda doğrultusunda, tarımsal faaliyetlere ilişkin muhasebe uygulamaları, finansal tabloların sunumu ve bunlara bağlı ortaya çıkan konularda yaşanan farklılıkların ortadan kaldırılması amacıyla, Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK), 2001 yılında Uluslararası Muhasebe Standardı olan, “Tarım Standardı 41’i (UMS-41 )”, yayımlamış ve 1 Ocak 2003
tarihinden itibaren yürürlüğe koymuştur. Türkiye’de de, bu doğrultudaki düzenlemelere uyum çalışmalarıyla Kamu Gözetim Kurumu tarafından tam Türkçe çevirisi yapılan Türkiye Muhasebe Standardları’ndan, “Tarımsal Faaliyetler
Standardı 41 (TMS 41) 24.02.2006 tarihinde resmi gazetede yayınlanarak
yürürlüğe girmiştir. Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan ve
Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS) setine dahil olan, Tarımsal Faaliyetler Standardı 41, Kamu Yararını ilgilendiren Kuruluş tanımı kapsamında yer alan şirketler tarafından uygulanmaktadır.
Kamu Gözetim Kurumu, 2013/34 Sayılı AB Muhasebe Direktifi ile tam
uyumlu yerel bir finansal raporlama seti hazırlanması için İngiltere ve İrlanda’da 2015 yılında yürürlüğe giren ve FRS 102 olarak adlandırılan yerel finansal raporlama setini referans alarak 2015 yılında taslak bir metin yayımlamıştır.
Türkiye’deki bağımsız denetime tabi şirketler için hazırlanan “Yerel Finansal
Raporlama Çerçevesi” metni, kamuoyu görüşleri doğrultusunda gözden geçirilmiştir.
Bu kapsamda, kamuya hesap verme zorunluluğu bulunmayan, bağımsız
denetime tabi şirketler için Finansal Raporlama Standardı oluşturma çalışmaları
doğrultusunda hazırlanan Büyük ve Orta Ölçekli İşletmeler Finansal Raporlama
standardı (BOBİ FRS) 29.07.2017 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak
2018 yılı itibariyle uygulanmak üzere yürürlüğe girmiştir. Bağımsız denetime
tabi olup Türkiye Finansal Raporlama Standartları’nı uygulamayan şirketler
isteğe bağlı olarak, 01/01/2018 tarihi ve sonrasında başlayan hesap dönemlerinde münferit ve konsolide finansal tablolarını BOBİ FRS’ye göre hazırlamaları
gerekmektedir.
Çalışmada, Tarımsal Faaliyetler Standardı; BOBİ FRS 7, TMS 41 ve
VUK Kapsamında Değerlendirilmesi üzerinde kısaca durulmuş, ekonomide çok
önemli bir paya sahip olan tarımsal faaliyetler ve bünyesinde yer alan canlı
varlıklardan büyükbaş canlı varlıkların ve taşıyıcı bitki özelliğini taşıyan tarımsal
faaliyetlerin Tarımsal Faaliyetler Standardı 7 (BOBİ FRS) kapsamında muhasebeleştirilmesine yönelik örnek uygulamalara yer verilmiştir. Bu kapsamda,
Türkiye Muhasebe Standartları Kurumu tarafından taslak olarak hazırlanan ve
Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu tarafından yayımlanması beklenen muhasebe standartlarına uygun taslak tekdüzen hesap planına göre büyükbaş canlı varlıkların besi amacıyla alınması, ürününden faydalanmak amacıyla elde tutulması ve yavrulaması, satılması konularında ölçme
ve muhasebeleştirme uygulamalarına yer verilmiştir. Yine Tarımsal alanda
faaliyet gösteren işletmelerin aktifinde önemli yer tutan taşıyıcı bitkilerden ceviz
ağaçları özelinde özellik arz eden işlemlerin muhasebeleştirilmesi konuları çalışma kapsamına alınmıştır.