Lisans Programındaki Matematik Öğretimi Derslerinin Özel Alan Yeterliklerini Kazandırması Yönünden Değerlendirilmesi


Creative Commons License

Sezer E., Altun M.

KAFKAS EĞİTİM ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, cilt.9, sa.1, ss.109-147, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu araştırmanın amacı Türkiye’deki bir devlet üniversitesinin ilköğretim matematik öğretmenliği lisans 

programındaki matematik öğretimi derslerinin [Bilgisayar Destekli Matematik Öğretimi (BDMÖ) ve 

Özel  Öğretim  Yöntemleri-I  (ÖÖY-I)]  özel  alan  yeterliklerini  geliştirme  düzeyini  incelemektir. 

Kullanılan özel alan yeterlikleri Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2008 yılında belirlenen ilköğretim 

matematik  öğretmenliği  öğretmen  yeterlikleridir.  Araştırmanın  amacı  doğrultusunda  matematik 

öğretimi derslerinin programları (Yükseköğretim Kurulu ve devlet üniversitesi tarafından hazırlanan) 

ve 2017-2018 akademik yılındaki uygulamasının özel alan yeterlikleriyle uyum düzeyi incelenmiştir. 

Uygulanan programın  geliştirdiği  yeterlikler  öğretim üyesi  ve  öğretmen  adayı  görüşleri  ile  derslerin 

öğretim sürecine göre belirlenmiştir. Durum çalışması deseninde tasarlanan bu araştırmada doküman 

incelemesi, betimsel analiz ve frekans kullanılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre matematik öğretimi 

derslerine  ait  devlet  üniversitesi  tarafından  hazırlanan  programlar,  yeterliklerin  yaklaşık  yarısını; 

uygulama ise yaklaşık dörtte üçünü yansıtmaktadır. Programa göre derslerde yer verilmesi planlanan 

tüm yeterlikler uygulamada ele alınmıştır. “Matematik Dersi Becerilerini Geliştirme” ve “Matematik 

Öğretiminin İzlenmesi, Değerlendirilmesi ve Geliştirilmesi” yeterlik alanlarındaki tüm yeterlikler dersin 

kapsamında  olmasa  bile  uygulamada  ele  alınmıştır.  Ancak  “Okul,  Aile  ve  Toplumla  İşbirliği 

Yapabilme” alanındaki yeterliklere matematik öğretimi derslerinde yer verilmemiştir. Bununla birlikte 

veri kaynaklarına (ders içeriği, ders gözlemi, öğretim üyesi ve öğretmen adayı görüşleri) göre özel alan 

yeterliklerinin  uyum  düzeyinin  farklılaştığı  görülmüştür.  Ayrıca  “Matematik  Öğretim  Durumlarını 

Planlama  ve  Düzenleme”  alanındaki  yeterlik  ve  performans  göstergeleri  düzenlenerek  öneri 

sunulmuştur. Önerilen yeterlikler (i) etkinlik ve ders içi uygulamalardan yararlanabilme ile (ii) öğretim 

yöntem ve tekniklerinden yararlanabilmedir. 

The  study  aimed  to  investigate  the  potential  of  undergraduate  mathematics  education  courses 

[Computer-assisted Mathematics  Instruction  (CAMI)  and  Special  Teaching  Methods-I  (STM-I)]  for 

supporting  special  field  competencies.  The  researchers  assessed  the  special  field  competencies 

determined by the Ministry of National Education in 2008 and compared them with CAMI and STM-

I’s content in the official curriculum, which created by the Council of Higher Education and a public 

university  in  Turkey,  and  operational curriculum  in  the  2017-2018  academic  year.  The  opinions  of 

lecturers and teacher candidates and teaching process of the courses were considered in assessing the 

compatibility  of  the  applications.  This  case  study’s  data  was  analyzed  through  document  analysis, 

descriptive analysis and frequency. The results revealed that the contents of official curriculum, prepared 

by the public university, included about half of the competencies and operational programs reflected 

approximately  three-quarters  of  the  competencies.  All  the  competencies,  addressed  in  the  official 

curriculum,  were  included  in  the  operational  curriculum.  All  the  competencies  in  developing 

mathematics skills and monitoring, evaluating, and improving mathematics teaching skills themes were 

explicitly emphasized in the operational curriculum. However, the competencies related to cooperation 

with school, family, and society were not addressed in mathematics education courses. The compatibility 

of the competencies differed by the data sources (course content and observation; lecturers' and teacher 

candidates' opinions). Besides, suggestions were made for competency and performance indicators in 

the competency field of planning and organizing mathematics instruction. Suggested competencies were 

(i) effective use of learning activities and in-class practices, and (ii) effective use of teaching methods 

and techniques.