Akademik Veri Yönetim Sistemi
JOURNAL OF THE FACULTY OF ENGINEERING AND ARCHITECTURE OF GAZI UNIVERSITY, cilt.40, sa.3, ss.1495-1507, 2025 (SCI-Expanded)
Osmanlı Devleti'nin klasik mimarisine şekil veren Mimar Sinan'ın tasarım anlayışı, günümüzde
araştırmacılar tarafından detaylı bir şekilde incelenmektedir. Sinan'ın mimari stratejileri, dönemin sosyal,
kültürel, politik ve dini bağlamı üzerinden değerlendirilerek, sezgisel ve düşünsel ifadelere erişilmektedir.
Bu ifadelerden en önemlisi, Sinan’a ait mimari tasarım yaklaşımının farklı katmanlar (form, süsleme ve
malzeme) üzerine kurulu olduğudur. Bu bağlamda, Sinan'ın tasarımlarının çok katmanlı yapısının, konuyla
ilgili yapılan daha önceki çalışmalar ışığında, anlaşılması önem taşımaktadır. Sinan mimarisi hakkında
yapılan araştırmalara ve sayısal incelemelere katkı sağlamak amacıyla banileri sultanlar olan eserlerin ele
alınması makalenin konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada yardımcı bir ölçüm aracı olarak ‘fraktal analiz’
yönteminden faydalanılmaktadır. Çalışmanın içeriği; (i) araştırmacıların görüşleri doğrultusunda Sinan
mimarisinin yanı sıra Şehzade (1543-1548, İstanbul), Süleymaniye (1551-1558, İstanbul) ve Selimiye (1568-
1575, Edirne) camilerinin temel niteliklerini incelemek, (ii) eser cepheleri üzerinde üç katmanlı fraktal analiz
gerçekleştirerek matematiksel tanımları ortaya koymak ve (iii) Sinan mimarisi üzerinden yürütülen
kavramsal tartışmalar kapsamında sayısal analizleri dönemsel farklılıklar çerçevesinde ele alıp
karşılaştırmaktan oluşmaktadır. Makale, Sinan'ın dönemsel evrimini ve bıraktığı kültürel mirası niceliksel
yöntemlerle çözümlemekte ve hesaplamalı analizlerin mimarlık alanında ne kadar yol gösterici olabileceğini
ortaya koymaktadır.