Pembe İncili Kaftan” Ekseninde Süleyman Şevket [Tanlı]’nın Yayınlarında Tarihî Kişiliklere Müdahale


ÖCALAN H. B.

Türklük Bilimi Araştırmaları, sa.49, ss.105-116, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Türklük Bilimi Araştırmaları
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.105-116
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Edebî ve tarihî metinlerin yazıldıkları orijinal halleriyle kaynak olarak kullanılmaları son derece önemlidir. Yazma veya matbu metinlere müdahale zaman zaman bilerek ve kasdi olarak yapılmıştır. Ömer Seyfeddin Türk hikâyeciliğinde ve Türkçeyi kullanmada son derece başarılı bir yazar olduğundan onun hikâyeleri çokça okunmuştur ve okunmaya devam etmektedir. Süleyman Şevket lise öğrencilerine okutulmak üzere 1920 senesinde Güzel Yazılar adıyla seçme metinlerden oluşan dört ciltlik bir kitap hazırlamış, bu esere Ömer Seyfeddin’in hikâyelerini örnek metin olarak almıştır. Ancak Süleyman Şevket, 1924’ten sonra aynı kitaplarda hem kendi yazdığı açıklamalardan hem de bazı hikâyelerden tarihî unsurları çıkararak, hakkı olmadığı hâlde yazarların metinlerini sansürlemiştir. Ömer Seyfeddin’in hikâyelerini Süleyman Şevket’in kitaplarından yazan F. Kadri Timurtaş ve başka yazarlar da kitaplarına bilerek/bilmeyerek eksik/sansürlenmiş hikâyeleri almışlardır. Bu makalede “Pembe İncili Kaftan” başlıklı hikâyenin Süleyman Şevket’in Güzel Yazılar adlı eserinde nasıl tahribe uğradığı, eserin 1920 ve daha sonraki baskılarından mukayese ile tespit edilmiştir. Timurtaş’ın eserini ve o eserden alıntı yapanların yazdıkları eserleri okutanlar farkında olmadan veya bilerek hikâyeleri tarihî öğelerden arındırılmış bir halde okutmaya devam etmişlerdir. Bu makalede söz konusu metinleri ilk yazıldıkları nüshadan veya yayınlandıkları yerden almanın önemine vurgu yapılmakta, böylece edebiyat araştırmaları sahasında özellikle Osmanlı Türkçesi ile yazılan metinlerin daha özenli kullanılmasına dikkat çekilmektedir.