Akademik Veri Yönetim Sistemi
Eğitimin Geleceği ve 21. Yüzyıl Becerileri (EJER CONGRESS 2020), Eskişehir, Türkiye, 10 - 13 Eylül 2020, ss.474-484
Amaç: Kariyer olgunluğu, bireylerin kariyer gelişim sürecinin önemli bir parçasıdır. Bireyin mesleki gelişim
döneminin gelişimsel görevlerinin başarılı bir şekilde yerine getirilmesini ifade eder. Kariyer gelişimi için
gerekli olan kariyer olgunluğu farklı değişkenlerden etkilenir ve çeşitli değişkenlerle ilişkilendirilir. Alan yazın
incelendiğinde kariyer müdahalelerinin kariyer olgunluğuna etkisini belirlemeye yönelik bir meta-analiz
çalışması bulunmamaktadır. Bu araştırmada ortaokul ve lise öğrencilerinin kariyer olgunluklarını artırmaya
yönelik yapılan kariyer müdahalelerinin etkililiğini incelemek amaçlanmıştır.
Yöntem: Kariyer müdahalelerin etkili olma düzeyini belirleyebilmek için meta analiz kullanılmıştır. Öncelikle
öğrencilerin kariyer olgunluklarını artırmaya yönelik yapılan kariyer müdahalelerini belirleyebilmek için geniş
kapsamlı bir alan yazın taraması gerçekleştirilmiştir. Tarama sonucunda 1620 çalışmaya ulaşılmış ve seçim
ölçütleri ve çalışmaların içeriklerinden hareketle toplamda 10 çalışma, meta analize dahil edilmiştir.
Bulgular: Meta analizde çalışılan çalışmalarda yanlılık olup olmadığını belirlemek için huni grafiği, Rosenthal
FSN Testi, Duval-Tweedie Kırpma-Doldurma Yöntemi kullanılmıştır. Genel etkinin hesaplanmasında
kullanılacak modeli belirlemek için heterojenlik testi yapılmıştır. Q, p ve I2 istatistikleri heterojenlik açısından
incelenmiştir. Rastgele etkiler modeline göre yapılan analizler sonucunda çalışmaların genel etki büyüklüğü
1.12 çıkmıştır. Buradan hareketle kariyer olgunluğunu artırmaya yönelik yapılan müdahalelerin geniş düzeyde
etkili olduğundan bahsedilebilir. Çalışmalardaki yayın yanlılığını belirlemeye yönelik istatistikler kullanılmış ve
sonuçlar tablo halinde verilmiştir.
Öneriler: Meta analiz sonuçları literatür ışığında tartışılmış ve kariyer olgunluğunu artırmaya yönelik deneysel
çalışmaların yapılmasının ve kariyere ilişkin diğer kavramlara yönelik de meta analiz çalışmalarının
gerçekleştirilmesi gibi öneriler getirilmiştir.