Atıf İçin Kopyala
Yıldız Y., Arı F.
Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, cilt.13, sa.3, ss.1633-1646, 2023 (Hakemli Dergi)
Özet
Kanser; hücrelerin kontrolsüz çoğalmalarına, immün sistemin gözetiminden kaçmalarına ve uzaktaki dokuları istila ederek yayılmalarına yol açan, metabolik değişiklikler geçirdikleri bir süreçtir. Hayatı boyunca her beş kişiden biri, yaşamının bir döneminde kansere yakalanmaktadır. Geliştirilmiş olan tüm tedavi yöntemlerine rağmen, hala kanserin neden olduğu ölümler gelişmiş toplumlarda ikinci sırada yer almaktadır. Kemoterapik tedavilerde kanser hücresinin farklı metabolik yolaklarına etki eden çok çeşitli ilaçlar kullanılmaktadır. Anti-neoplastik özelliği ile bilinen paklitaksel ve dosetaksel gibi birçok bitkisel kökenli anti-kanser ilaç klinikte kullanılmaktadır. Bitkisel kökenli kemoterapötik ajanların çeşitli kanser türlerine karşı tedavi olanakları araştırılmaya devam edilmektedir. Son dönemlerde yapılan çalışmalarda, kanser tedavisinde farklı moleküler yolakları hedefleyebilen flavonoid bazlı bileşikler sentezlenmiştir. Flavonoid ailesine ait olan kalkonlarında farklı biyolojik etkilerinin yanı sıra anti-kanser aktiviteye sahip oldukları belirlenmiştir. Kalkon bileşiklerinin etki mekanizmasını ortaya çıkarmak için bilimsel araştırmalar devam etmektedir. Bu derlemede, kalkon türevlerinin anti-proliferasyon, apoptoz indüksiyonu, mikrotübül polimerizasyonu, anti-anjiyogenezis ve hücre döngüsünün durdurulması gibi mekanizmalar yoluyla anti-kanser rollerinden bahsedilmektedir.