19. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi, Edirne, Türkiye, 3 - 04 Haziran 2021, ss.244
Giriş: Güvenli ve doğru ilaç kullanımını sağlamak, ilaç kullanımı konusunda birey/aile ve topluma eğitim ve danışmanlık sağlamak hemşirelerin en önemli rol ve sorumluluklarındandır. İlaçların etkili ve güvenli kullanımı konusunda eğitim alan ve mezun olduktan sonra eğitim verecek hemşirelerden ilaçları uygun şekilde kullanmaları ve bu konuda rol modeli olmaları beklenmektedir. Amaç: Bu araştırmanın amacı hemşirelik öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım davranışlarının incelenmesidir. Gereç-Yöntem: Tanımlayıcı türdeki araştırmanın evrenini 2019-2020 eğitim öğretim yılında Bursa Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi hemşirelik bölümünde eğitim gören tüm öğrenciler (N=739), örneklemini ise olasılıksız örnekleme yöntemiyle rastgele seçilen ve araştırmaya katılma konusunda gönüllü olan 295 öğrenci (katılım oranı %39.9) oluşturdu. Etik kurul, kurum izni ve öğrencilerden bilgilendirilmiş onam alındı. Veriler “Öğrenci Bilgi Formu” kullanılarak toplandı. Veriler SPSS 22.0 programında, sayı, yüzde ve ortalama olarak değerlendirildi. Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalamasının 20.49± 2.23 yıl, 87.1’inin kadın olduğu, %47.3’ünün yurtta kaldığı saptandı. Öğrencilerin kendilerini kötü hissettiklerinde sıklıkla istirahat ettikleri (%79.3) ve tamamlayıcı/alternatif yöntemleri (%52.7) tercih ettikleri saptandı. Sıklıkla soğuk algınlığı (%72.1) ve bulantı-kusma (%23.8) için bitkisel tedavileri uyguladıkları belirlendi. Öğrencilerin %49’unun reçetesiz ilaç kullandığı, %20.4’ünün gerekli olabileceği düşüncesi ile ilaç yazdırdığı, %16.7’sinin arkadaş tavsiyesi ile ilaç kullandığı, %18.7’sinin başka bireylere ilaç kullanımı konusunda tavsiyede bulunduğu, %39.1’inin kendini iyi hissettiğinde ilaç kullanımına son verdiği, kullanımına son verdikleri ilaçların sıklıkla ağrı kesiciler (%33.3), soğuk algınlığı ilaçları (%18.7) ve antibiyotikler (%18.4) olduğu görüldü. Öğrencilerin %6.8’inin hekim reçetesini, %7.1’inin ise ilaç prospektüsünü okumadığı, %41.8’inin ilaçları önerilen saatte kullanmadığı, bu durumun en önemli nedenlerinin ilaç içmeyi unutma (%15.3) ve ilaç içmeyi sevmeme (%4.1) olduğu belirlendi. Sonuç ve Öneriler: Hemşirelik öğrencileri arasında akılcı olmayan ilaç kullanımı davranışlarının olduğu saptandı. Bu sonuçlar doğrultusunda önerilerimiz hemşirelik öğrencilerinde akılcı ilaç kullanımı davranışlarının artırılmasına yönelik eğitim ve danışmanlık verilmesidir.
ANAHTAR KELİMELER: akılcı ilaç kullanımı, hemşirelik öğrencileri, ilaç