Türkiye’de Sivil Toplumun Tarihi Gelişimi ve Sivil Toplumun Örgütlü Yapısı Olarak STK’lar


Sağlam M. T.

Turkish Studies, cilt.15, sa.1, ss.591-610, 2020 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 15 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2020
  • Doi Numarası: 10.29228/turkishstudies.39349
  • Dergi Adı: Turkish Studies
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.591-610
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kökleri Aristoteles’in “politike koinonia” kavramına kadar giden sivil toplum kavramı tarih içerisinde değişmiş ve dönüşmüştür. Sivil toplum günümüzde devlet denetiminin veya baskısının ulaşamadığı veya belirleyici olmadığı alanlarda bireylerin devletten izin almadan, sorgulanma korkusu taşımadan ve ekonomik ilişkilerin baskısından büyük ölçüde bağımsız hareket ederek tutum belirleyebildikleri, gönüllü ve rızaya dayalı ilişkilerin ve kurumların oluşturulabildiği bir toplum olarak tanımlanmaktadır. Dünyada bugün anladığımız şekliyle sivil toplumun önemli hale gelmesi 1970’lerin ortası ve özellikle 1980 sonrasına tekabül etmektedir.Küreselleşmenin etkisiyle sivil toplum ve onun örgütlü hali olan sivil toplum kuruluşları çok daha etkili olmaya başlamıştır. Türkiye tecrübesi açısından da 80’ler özellikle 90’lı yıllarla birlikte sivil toplumun gelişiminde önemli ivmelenmeler yaşanmıştır. Devlet dışı organizasyonlar olarak kabul edilen sivil toplum kuruluşları, özerklikleri tartışılmakla birlikte pek çok büyük ulusal ve uluslararası projeyi hayata geçirebilmektedir. Tüm bunlar sivil toplum kuruluşlarını günümüz toplumunun önemli bir parçası hale getirmektedir. Araştırmada bu önemli parçanın daha iyi anlaşılması adına sivil toplumun günümüze değin gelişim serüveni ve Türkiye’ye yansıması gösterilmeye çalışılmaktadır. Bunun yanında sivil toplumun örgütlü hali olan sivil toplum kuruluşlarının Türkiye’de yıllar içerisindeki gelişimi, özellikle Osmanlı tecrübesiyle birlikte ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma yürütülürken geniş bir literatür gözden geçirilmiş, özellikle günümüz sivil toplum kuruluşlarına dair istatistik verilerden faydalanılmıştır