DOMATESİN BÜYÜME DURUMU, VERİMİ VE KALİTE ÖZELLİKLERİNE KİMYASAL VE HÜMİK ASİDİN ETKİLERİ


Creative Commons License

Şerbeci M. S., Turhan A., Özmen N.

CUKUROVA 6th INTERNATIONAL SCIENTIFIC RESEARCHES CONFERENCE, Adana, Türkiye, 5 - 06 Mart 2021, cilt.1, ss.478-488

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Adana
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.478-488
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Organik ve kimyasal gübre kaynaklarının uygun bir karışımda kullanılması sürdürülebilir

toprak verimliliği için önemlidir. Bu çalışma kimyasal gübre ve humik asit (HA)

uygulamalarının domates bitki gelişimi, pazarlanabilir verim ve salça verimi, meyve ve kalite

özellikleri üzerine olan etkilerini belirlemek amacıyla tarla koşullarında gerçekleştirilmiştir.

Deneme tesadüf blokları deneme desenine uygun ve 3 tekrarlamalı olarak planlanmıştır.

Yetiştirme sezonu boyunca tek doz kimyasal gübre (NPK) ve farklı dozlarda (kontrol 0, 40,

80, 120, 160 ve 200 L ha-1) HA domates bitkilerine uygulanmış ve sonuçlar karşılaştırılmıştır.

Araştırma sonuçlarına göre, domateste en yüksek pazarlanabilir meyve verimi ve salça verimi

kimyasal gübre ile birlikte uygulanan 150 L ha-1 HA’den elde edilmiş, bunu kimyasal

gübreler izlemiş ve en düşük değerler uygulama yapılmayan kontrol bitkilerinde bulunmuştur.

Domates salça endüstrisinde özel öneme sahip meyve suda çözünür kuru madde içerikleri ve

meyve özellikleri (meyve ağırlığı, meyve çap ve boyu, renk) açısından değerlendirme

yapıldığında, kimyasal gübre + HA uygulanan domateslerin sadece kimyasal gübre

uygulananlardan daha üstün olduğu görülmüştür. Bununla birlikte, suda çözünür kuru madde

ve meyve özelliklerinde daha yüksek seviler 150 ve 200 L ha-1 HA dozlarından elde

edilmiştir. Bununla birlikte, kimyasal gübre + HA (150 ve 200 L ha-1) uygulaması, kimyasal

gübre ve özellikle kontrol uygulamalarına göre büyüme parametrelerini (bitki boyu, bitki yaş

ve kuru ağırlıkları) istatistiki olarak önemli miktarda arttırmıştır. Çalışma, domateste daha iyi

büyüme, verim ve kaliteli meyve elde etmek için kimyasal gübrelerin önemli olduğunu,

kimyasal gübrelerin HA birlikte kullanılmasının etkinliğini daha da arttıracağını

göstermektedir. Buna ek olarak HA’in 150 L ha-1 konsantrasyonunun daha ekonomik olması

nedeni ile başarıyla kullanılabileceği, araştırma sonuçlarından anlaşılmaktadır.

The use of organic and chemical fertilizer resources in an appropriate mix is important for

sustainable soil fertility. This study was conducted under field conditions to investigate the

effects of chemical fertilizer and humic acid (HA) treatments on plant growth, marketable

yield, paste yield, fruit yield and quality traits of tomato. Experiments were conducted in

randomized blocks design with 3 replications. Single dose of chemical fertilizers (NPK) and

different doses (control 0, 40, 80, 120, 160 and 200 L ha-1) of HA were applied to plants. The

greatest marketable fruit yield and paste yields were obtained from chemical fertilizer + 150 L

ha-1 HA treatments followed by chemical fertilizer treatments and the lowest values were

obtained from the control plants without any treatments. Chemical fertilizer + HA treatments

also yielded better outcomes than the chemical fertilizer treatments in terms of dry matter,

soluble solids content and fruit quality traits (fruit weight, diameter and length). Besides,

greater soluble solids content and quality traits were obtained from 150 and 200 L ha-1 HA

doses. However, chemical fertilizer + HA (150 and 200 L ha-1) treatments significantly

increased plant growth parameters (plant height, fresh and dry weight) as compared to

chemical fertilizer and especially the control treatments. Present findings revealed that

chemical fertilizers played an important role in plant growth, yield and fruit quality traits in

tomato farming, but chemical fertilizers were found to be more efficient when applied

together with humic acid. Besides, present findings revealed that 150 L ha-1 HA dose could

reliably be applied since it is more economical than the greater doses.