Research Information System
Ulusal Psikoloji Lisansüstü Öğrencileri Kongresi, Antalya, Turkey, 5 - 07 September 2024
Hayvansal ürün sektöründeki üretim süreçlerinde ortaya
çıkan metan gazının iklim krizine olumsuz etkileri giderek daha fazla önemsenen
bir çevre sorunu haline gelmiş bulunmaktadır. Et ve diğer hayvansal ürün
tüketiminin azaltılması yoluyla bu sektörün daraltılması ileri sürülen çözüm
önerilerinin başında gelmektedir. Öte yandan yüzyıllar boyunca neredeyse tüm
dünya toplumlarında hem kültürel hem de ticari nedenlerle yaygın bir alışkanlık
halini almış olan bu tüketim ve beslenme tarzlarının kısa vadede değişmelerinin
güç olduğu da anlaşılmaktadır. Bu çalışma, insanların et ve diğer hayvansal
ürünlerin tüketmeyi sürdürmelerinin ardında yatan temel psikolojik
mekanizmaları, özellikle de bireysel inanç ve motivasyonları saptamayı
hedefleyen iki ölçüm aracının (‘Et Tüketimi Gerekçelendirmeleri’ ve ‘Et Tüketim
Motivasyonları’ ölçekleri) yapı ve ölçüt geçerliğine ilişkin yapılan bir
incelemenin sonuçlarını tanıtmayı amaçlamaktadır. Söz konusu iki ölçekle
birlikte Sosyal Baskınlık Yönelimi, Türcülük ve politik konum ölçümlerini de
kapsayan çevrimiçi bir anket 18-46 yaş aralığında 148 kadın ve 80 erkek
katılımcıya uygulanmıştır. Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizi sonuçları Et
Tüketim Gerekçelendirmeleri Ölçeği’nin tek, Et Tüketim Motivasyonları
Ölçeği’nin ise dört boyutlu bir yapıya sahip olduklarını göstermektedir. Söz
konusu iki ölçekten ve alt boyutlardan elde edilen puanların diğer
değişkenlerle korelasyonlarının büyük bir genellikle anlamlı ve öngörülen
yönlerde oldukları saptanmıştır. Bu bulgulardan hareketle, söz konusu
ölçeklerin ülkemizde et ve diğer hayvansal protein kaynaklarının tüketiminin
süregelmesinde etkili olan faktörlerin saptanmasına yönelik çalışmalarda
kullanılabilecekleri kararına varılmıştır.