Akademik Veri Yönetim Sistemi
2nd Artfactor International Art and Design Symposium, Muğla, Türkiye, 27 - 28 Şubat 2025, ss.140-150, (Tam Metin Bildiri)
Jakobson, On Linguistic Aspects of Translation başlıklı yazısında çeviri olgusu üzerinde durmuştur. Bu bağlamda üçe ayırdığı çeviri türlerinden birini, göstergeler arası çeviri olarak dilsel bir göstergenin dilsel olmayan bir göstergeye çevrilmesi olarak tanımlamıştır. Bu çeviri, metnin sanatsal unsurlarla yeniden ifadelendirilmesi ya da bazen tam tersi olarak ele alınabilir. Hat sanatının esasta bir yazı sanatı olmasına karşılık sanatsal çıktılarında kaynak aldığı metinleri sembolik bir sunumla ortaya koymasından dolayı çalışmanın konusu bu bağlamın bir açıklaması üzerine kurulmuştur. Harfler, hat sanatında hala bir harf anatomisi taşımasına rağmen soyut bir gösterge olarak daha fazlasını ifade etme kabiliyeti kazanır. Hat levhası, artık dile hâkim olmayanın da algılayabildiği estetik bir bütünlüğe sahipken bir yandan da anlamı, özgün biçimlerle yeniden inşa eden bir yapıya kavuşur. Bu düşünme biçimi, hat sanatında dilsel anlamı taşıyan harflerin aynı zamanda dilden ayrı objektif bir simgeye dönüştüğünü gösterir. Bu bakış açısının açımlanması üzerine kurulu çalışma, hat sanatının geleneksel literatürüne farklı bir perspektiften yaklaşarak düşünsel çerçevesi üzerine dair imkanları artırma amacını taşımaktadır. Elbette konuya dair öncül bir örneklem olmaması, böyle bir yaklaşım hususunda mesnet noktası bulma konusunda bir zorluk doğurmaktadır. Yine de hat sanatında harflerin, harf olmak ötesinde kurguyu doğuran objeler olarak yorumlanması yanında bu sanatın zorunlu anlam içerimi arasındaki ilişkinin göstergeler arasılık üzerinden incelenmesi, var olanın tespiti olarak da kabul edilebilir. Çalışma sonucunda, göstergeler arası yaklaşım çerçevesinde anlam-form ilişkisi üzerine oluşturulan kurgu, hat sanatının modern çıktılarının eleştiri ve yorumlanması üzerine önemli imkanlar ortaya koymuştur. Çalışmayla birlikte karalamalar, kufi, makıli ve diğer belli yazı türlerindeki yeni yaklaşımlar yanında hat sanatının teşrifat kuralı üzerine anlam-form ilişkisi üzerinden yeni bir yorum sahası oluşturulmuştur.