Abstract

During the 2022 Sinop Balatlar Excavation, a pebble stone mosaic floor was unearthed. The design of the mosaic, which adorns the andron room of a private residence, is U-shaped and the east-west kline sections are planned without decoration. The pebble floor placed horizontally and vertically on a pink nucleus is called the “hedgehog” model. Surrounded by ranke, wave and palmette motifs, a small part of the mosaic, which we think shows a flying Eros and his wingtips on it, has been preserved in the southwestern corner of the main panel. It is very important with the placement technique of the stones on it and the pattern repertoire created with white pebbles on a black ground. Compared to contemporary examples, the pebble mosaic dated to the end of the 5th century BC includes the Gordion and Olynthos mosaics, where the mosaic tradition in Asia Minor dates back, it occupies an important place in the ancient mosaic chronology as it indicates its existence in the 5th century BC.

Keywords: Sinop, Balatlar Excavation, pebble mosaic, andron, Eros. Öz

2022 yılı Sinop Balatlar Kazısı çalışmalarında, çakıltaşı mozaik bir zemin açığa çıkartılmıştır. Özel bir konutun andron odasını süsleyen mozaiğin tasarımı U formludur ve doğu batı kline bölümleri bezemesiz olarak planlanmıştır. Pembe renkli bir nucleus üzerine yatayda dikine yerleştirilen çakıltaşı döşeme “kirpi modeli” olarak adlandırılmıştır. Ranke, dalga ve palmet motifleriyle çevrelenmiş mozaiğin, ana panosunun güneybatı köşesinde uçan bir Eros ve onun üzerinde kanat uçları olduğunu düşündüğümüz küçük bir kısım korunabilmiştir. Üzerindeki taşların yerleştiriliş tekniği ve siyah zemin üzerinde beyaz çakıl taşları ile oluşturulmuş desen repertuvarı ile oldukça önemlidir. Çağdaş örnekleri ile karşılaştırıldığında İÖ 5. yüzyıl sonlarına tarihlenen çakıl taşı mozaik Gordion ve Olynthos mozaikleri arasında Küçük Asya’da mozaik geleneğinin İÖ 5. yüzyılda da varlığına işaret etmesi açısından antik mozaik kronolojisi için de önemli bir yere oturmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Sinop, Balatlar Kazısı, çakıl taşı mozaik, andron, Eros.