Akademik Veri Yönetim Sistemi
Akademik Ziraat Dergisi, cilt.10, sa.2, ss.411-418, 2021 (Hakemli Dergi)
Amaç: Bu araştırmanın amacı süt sığırcılığında yetiştirici tarafından kontrol altına alınabilen kuru dönem parametreleri [Kuruda kalma süresi (KKS); Kuru başlangıcı vücut kondisyon skoru (VKS-K1; kuru sonu vücut kondisyon skoru (VKS-K2)] ile buzağı doğum ağırlığı (BDA) ve neonatal dönem buzağı sağlık durumu (BSD) arasındaki ilişkiyi araştırmaktır.
Materyal ve Yöntem: Çalışmada 518 buzağıya ait 1554 (BC, BDA, BSD) ve analarına ait 1554 (KKS, VKS-K1, VKS-K2) adet veri toplanmıştır. KKS; anaların kuruya çıkarıldıkları tarih ile buzağılama arasındaki süre, Kuru 1; ineklerin kuruya çıkartıldıkları tarih, kuru 2; geçiş dönemi yemlemesine başlanmadan tahmini buzağılama tarihinden 21 gün önce olarak belirlenmiştir. 2.50≤VKS≤4.00 olmak üzere analarda VKS 9 grupta değerlendirmeye alınmıştır. Doğumu takiben hemen tartılan buzağıların neonatal dönem boyunca sağlık durumunun değerlendirilmesi buzağı sağlık skoru çizelgesi kullanılarak yapılmıştır. Buzağılar sağlık durumlarına bakılarak, sağlıklı, ishal, pnömoni olmak üzere 3 grupta sınıflandırılmıştır.
Araştırma Bulguları: KKS, VKS-K1, VKS-K2 gibi kuru dönem parametreleri ile neonatal dönem buzağı sağlık durumu arasındaki ilişki istatistiksel olarak önemli bulunmuştur (P<0,01). Çalışmada ayrıca kuruda kalma süresi ve buzağı cinsiyetinin buzağı doğum ağırlığına etkisine bakılmış ve her iki faktörün de etkisi önemli bulunmuştur (P<0.01). KKS ve neonatal dönem BSD ilişkisi incelendiğinde, 42≤KKS≤52 gün aralığında olan anaların buzağılarında neonatal dönem buzağı sağlık durumunun yüksek, ishal ve pnömoni insidansının daha düşük olduğu bulunmuştur (P<0.01).
Sonuç: İneklerde vücut kondisyon skorunun kuru dönem başlangıcında 3.0, kuru dönem sonunda 3.5 olmasının, neonatal dönem buzağı sağlığı üzerinde pozitif etkili olduğu görülmüştür. Kuruda kalma süresinin 42 günden az olmamak kaydıyla ana-yavru sağlığı gözetilerek minimumda tutulmasının neonatal dönem buzağı sağlığı üzerine negatif etki etmediği görülmektedir. Sürü yönetim programlarının, işletme ekonomisi–hayvan sağlığı-verim arasındaki dengenin optimum şekilde sağlanması açısından bu sonuçlara göre düzenlenmesinin uygun olacağı söylenebilir.
Objective: The aim of this research was to determine dry period parameters [dry period length (DPL); body condition score at dry-off (BCS-D1) and end of the dry period (BCS-D2)] that can be taken under control by breeders affecting calf birth weight (CBW) and calf health status (CHS) in neonatal period.
Materials and Methods: 1554 data [SC(sex of calf), CBW, CHS] that belong to 518 calves, 1554 data (DPL, BCS-D1, BCS-D2) that belong to dams were collected. DPL; time between dry-off and calving, Dry1; date of dry-off, Dry2; it was determined as 21 days before the estimated calving date before the transition period feeding started. Dams’ BCS was assessed in 9 group between in 2.50≤VKS≤4.00 scale. During the neonatal period assessment of the health status of calves who weighed immediately after birth had been made using the calf health scoring chart. According to calf health status, assessments were made in three groups as healthy, diarrhea, pneumonia with using this chart.
Results: Relation between dry period parameters as the DPL, BCS-D1, BCS-D2 and calf health status was found important (P<0.01). Also, it was investigated effects of DPL and SC on CBW and the effects of both factors were found important (P<0.01). When it was investigated relationship between DPL and CHS, was found high CHS and low diarrhea and pneumonia incidence in calves whose mothers' DPL interval is in the 42≤DPL≤52 scale.
Conclusion: It has been observed that the dams' BCS being 3.0 at the beginning of the dry period and 3.5 at the end of the dry period has a positive effect on the calf health in the neonatal period. It is seen that keeping the dry period to a minimum, not less than 42 days, by considering the health of the dam and calf, does not have a negative effect on the health of the neonatal calf. It can be said that it would be appropriate to organize herd management programs according to these results in order to ensure the optimum balance between economi, animal health and productivity.