16. Uluslararası Katılımlı Çocuk Alerji ve Astım Kongresi, Girne, Cyprus (Kktc), 20 - 23 October 2022, vol.1, no.1, pp.1
Anafilaksi Tanılı Çocuk Hastaların Klinik Özellikleri
Hülya
Köse, Yakup Canıtez, Şükrü Çekiç, Nihat Sapan
Uludağ
Üniversitesi Çocuk Alerji Bilim Dalı, Bursa.
Amaç:
Çocukluk çağında anafilaksinin görülme sıklığının giderek artmakta olduğu bildirilmekte
olup, etyolojik nedenleri, klinik özellikleri toplumlara göre değişiklik
gösterebilmektedir. Bu çalışmada, çocuklarda anafilaksinin klinik
özelliklerini, etyolojik nedenlerini araştırmak amaçlanmıştır.
Yöntemler:
Uludağ Üniversitesi Çocuk Alerji Bilim Dalı’nda 2010-2020 yılları arasında
anaiflaksi tanısı alan 213 hasta
çalışmaya alındı. Hastaların anafilaksi tetikleyicileri, anafilaksi
şiddet derecelemesi, diğer klinik özellikleri incelendi.
Bulgular:
Çalışmaya alınan hastaların erkek/kız oranı:137/76, ilk anafilaksi atağında
medyan yaş: 48 ay (min;6 ve max:216) idi. Anafilaksi tetikleyicilerinden
besinler (n=99, % 46,5), ilaçlar (n=63, %29,6) arı venomu (n=25, %11,7) ilk
sıralarda saptanan etkenler idi. Besinler içinde en sık inek sütü (n=53,
%24,9), yumurta (n=16, %7,5), yer fıstığı (n=9, %4,2) oranlarında, ilaçlar
içinde en sık antibiyotikler (n=29, %46,8) nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar
(n=26, %41,9), parasetamol (n=3, %4,8) oranlarında bulundu. Anafilaksi
geçirilen ortamlar; ev (n=141, %66,2, dış mekan (n=40, %18,8), hastane (n=29,
%13,6) olarak saptandı. Eşlik eden en sık komorbiditeler arasında alerjik rinit
(n=53, %24,5), astım (n=49, %23) besin alerjisi (n=72, %33,8) oranlarında
tespit edildi.
Çalışmaya
alınan 213 hastada toplam 336 anafilaksi atağı görülmüş olup; hastaların
%71,8’i (n=153) 1 atak, %16,4’ü(n=35) 2 atak, %3,8’i (n=8) 3 atak, %3,3’ü (n=7) 4 atak,%4,2 ‘si (n=9) 5 atak, 1 hasta
ise toplam 16 anafilaksi atağı geçirdiği saptandı.
İlk
anafilaksi ataklarında klinik ağırlık derecelemesi ise derece 1 (n=29, %13,6,)
derece 2 (n=142, %66,7), derece 3 (n=33, %15,5), derece 4(n=8, %3,8), derece 5
(n=1, %0,5), oranlarında bulundu.
Anafilaksi başlama süreleri tetikleyici etken ile karşılaşmayı takiben
ilk 15 dakikada (n=135, %63,4), ilk 30 dakikada (n= 65, %30,5), ilk 2 saatte
(n=5, %2,3), 2 saatten fazla ise (n=8, %3,8)
idi. Anafilaksi ataklarında bifazik anaflaksi (n=8, %3,8), uzamış
anafilaksi ise (n=5, %2,3) olguda saptandı, yoğun bakıma yatış öyküsü (n=11;
%5) olguda mevcuttu.
Sonuç:
Bölgemizde çocuklarda anafilaksinin nedeni veya klinik şiddetini
etkileyebilecek faktörler hakkında bu veriler yol gösterici olabilir.
Anafilaksinin yönetimi için hem sağlık çalışanlarının hem de hastaların eğitimi
çok önemlidir.