Akademik Veri Yönetim Sistemi
11. Akademik Geriatri Kongresi, Antalya, Türkiye, 19 - 23 Nisan 2018, sa.83, ss.124
Giriş: Yaşlanmayla birlikte eşlerin ölümü, çocukların evden ayrılması ve kent yaşamının getirdiği sosyoekonomik değişkenler yalnızlığı daha hissedilir bir sorun haline getirmiştir. Yalnızlık hissini artıran nedenlerin belirlenmesi ve farkındalığı yaşlı bireylerde önemlidir. Yalnız yaşayan yaşlılarda yalnızlık hissi, eşiyle ya da yakınıyla birlikte yaşayanlarla karşılaştırılması toplumun yalnızlık algısına bakışını ortaya koyacak ve sosyal açıdan yapılabilecek desteklerin belirlenmesinde yol gösterici olacaktır.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya 172 yaşlı hasta dahil edildi. Hastaların kapsamlı geriatrik değerlendirilmesiyle beraber [Katz günlük temel yaşam aktiviteleri (GTYA), Lawton Brody enstrümental günlük yaşam aktiviteleri (EGYA), Mini-nutrisyonel değerlendirme (MNA-SF), Mini-mental test (MMT) ve Yesavage geriatrik depresyon skalası (GDS)], UCLA-yalnızlık skalası (UCLA-LS) kullanılarak yalnızlık hissi derecesi belirlendi. Aynı zamanda hastaların sosyodemografik özellikleri kaydedildi.
Bulgular: Hastaların yaş ortancası 72 (min-maks:64-87) yıldı. Kadın hastaların oranı %62,8 (108 kişi) ve yalnız yaşayan hastaların oranı %22,7 idi. UCLA-LS skoru gruplar arasında karşılaştırıldığında; kiminle yaşadığı, medeni hali ve öğrenim durumu açısından fark olmadığı görüldü (p>0,05). Yalnız yaşayanlar ile yalnız yaşamayanlar arasında UCLA-LS skoru ortancası benzerdi (p>0,05). Yaşlı kadınlarda UCLA-LS skoru ortancası yaşlı erkeklere göre daha yüksekti (31’e karşın 27, p=0,005). UCLA-LS skoru; GTYA (r=-0,203, p=0,008), EGYA (r=-0,242, p=0,001), MMT (r=-0,252, p=0,001), GDS (r=0,514, p<0,001) ve MNA-SF (r=-0,195, p=0,010) skorlarıyla istatistiksel anlamlı düzeyde koreleydi. UCLA-LS skoru ile bağımsız ilişkili parametreler lineer regresyon analiz modelinde incelendiğinde; MMT (β=-0,757; %95GA: -1,456 - -0,059; p=0,034) ve GDS (β=1,695; %95GA: 1,195-2,195; p<0,001) skorları bağımsız ilişkili parametreler olarak tespit edildi.
Sonuç: Bu çalışmada yaşlı hastalarda yalnızlık hissinin kadınlarda daha fazla olabileceği ve kapsamlı geriatrik değerlendirme parametreleri kötüleştikçe yalnızlık hissinin artabileceği gösterilmiştir. Aynı zamanda kognitif fonksiyonların ve duygu durumunun yalnızlık hissi ile bağımsız ilişkili parametreler olabileceği tespit edilmiştir.
Anahtar kelimeler: yalnızlık, yaşlı, yalnız yaşayan