Toplumun Bir Parçası Olmak: İçselleştirilen Değerler ve Bilişsel Esenlik


Özdemir F.

TURK PSIKOLOJI DERGISI, cilt.38, sa.91, ss.84-99, 2023 (SSCI)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 38 Sayı: 91
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.31828/tpd1300443320210921m000052
  • Dergi Adı: TURK PSIKOLOJI DERGISI
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Social Sciences Citation Index (SSCI), Academic Search Premier, Psycinfo
  • Sayfa Sayıları: ss.84-99
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Etnik kimliğini Türk olarak tanımlayan katılımcılarla gerçekleştirilen bu çalışma, Kimlik Kaynaşımı Kuramını temel alarak Türk toplumuyla kimlik kaynaşımı ve yaşam doyumu (bilişsel esenlik) arasındaki ilişkiyi incelemekte ve Türk kültüründe içselleştirilmiş olumlu (diğer insanlarla ilişkide olma yönelimi) ve olumsuz (cinsiyetçilik) baskın değerlerin bu ilişkideki aracı rolünü test etmektedir. Pilot çalışmaya 18-33 yaş aralığında (Ortyaş = 22.24; S = 2.80) 257’si kadın ve 107’si erkek; temel çalışmaya ise 18-31 yaş aralığında (Ortyaş = 21.56; S = 2.46) 290’ı kadın ve 143’ü erkek lisans düzeyinde eğitim gören üniversite öğrencileri katılmıştır. Araştırma değişkenleri bağlamında cinsiyet-temelli grup farkları incelendiğinde, erkeklere kıyasla kadınların kendi yaşamlarına yönelik yaptıkları bilişsel değerlendirmelerin daha olumlu ve diğer insanlarla ilişki içerisinde olma yöneliminin daha yüksek olduğu saptanmış ve kadınlara kıyasla erkeklerin düşmanca cinsiyetçi ve korumacı cinsiyetçi tutumlarının daha kuvvetli olduğu bulgulanmıştır. Aracılı model test edildiğinde ise Türk toplumuyla kimlik kaynaşımı arttıkça, diğer insanlarla ilişki içerisinde olma yönelimi ve korumacı cinsiyetçi tutumlar güçlenmiş ve bu durum kişilerin yaşam doyumunu desteklemiştir. Ek olarak Türk toplumuyla kimlik kaynaşımı düşmanca cinsiyetçi tutumları pozitif yönde yordamış, ancak düşmanca cinsiyetçilik ve yaşam doyumu arasındaki ilişki anlamlı bulunmamıştır. Çalışma literatüre katkıda bulunmakta ve öznel esenlik, grup-içi süreçler ve Türk toplumu ya da Türk kültürüyle ilgilenen kişiler için faydalı bir kaynak sağlamaktadır.

This study, which was conducted with participants who identified their ethnic identity as Turkish, examines the relationship between identity fusion with Turkish society and life satisfaction (cognitive well-being) based on the Identity Fusion Theory; and tests the mediating role of internalized positive (interrelational orientation) and negative (sexism) prevalent values in Turkish culture. Undergraduate students, participated in the pilot study, were 257 females and 107 males with the age range of 18-33 (Mage = 22.24; SD = 2.80); in the main study, were 290 females and 143 males with the age range of 13-31 (Mage = 21.56; SD = 2.46). When the gender-based group differences on research variables were examined, compared to men, women’s cognitive evaluations for their own lives were found to be more positive and interrelational orientations to be higher; and compared to women, men’s hostile-sexist and benevolent-sexist attitudes were discovered to be stronger. Regarding the mediational model testing, as identity fusion with Turkish society increased, interrelational orientation and benevolent-sexist attitudes strengthened, which in turn supported individuals’ life satisfaction. In addition, identity fusion with Turkish society positively predicted hostile-sexist attitudes, but the relationship between hostile sexism and life satisfaction was not significant. The study contributes to the literature and provides a useful source for individuals interested in subjective well-being, intra-group processes and Turkish society or Turkish culture.