Akademik Veri Yönetim Sistemi
Journal of Computational Design, cilt.6, sa.2, ss.317-339, 2025 (Hakemli Dergi)
Afet ve acil durum süreçlerinde güvenli toplanma alanlarının planlanması, toplumsal güvenliğin sağlanması ve risklerin en aza indirilmesi açısından büyük bir öneme sahiptir. Özellikle kentleşme sürecinin hız kazandığı bölgelerde, bu alanların doğru bir şekilde belirlenmesi hem afet anındaki kaosun azaltılması hem de toplumun afet sonrası toparlanma sürecinin hızlanması için kritik bir gerekliliktir. Bu çalışma, Bursa Nilüfer ilçesi Karaman Mahallesi sınırlarında yer alan mevcut afet toplanma alanlarının, olası bir afet durumunda nüfus yoğunluğu ve erişilebilirlik açısından yeterliliğini değerlendirerek gerekli görülen bölgelerde yeni toplanma alanları önermektedir. Araştırmada, algoritmik-üretken bir yöntem olan Voronoi diyagramları ve mekân dizimi yöntemleri birlikte kullanılmıştır. İlk aşamada, Karaman Mahallesi’nin nüfus yoğunluğu verileri ile kentsel boşluklar arasında bir ilişki kurulmuş ve Voronoi diyagramları aracılığıyla bu boşlukların her birinin uygun erişim mesafelerine göre etki alanları belirlenmiştir. Bu analiz, boşlukların mevcut nüfus yoğunluğunu ne derece kapsayabildiğini ve mahalledeki yerleşim alanlarına olan mesafelerini değerlendirmeyi mümkün kılmıştır. İkinci aşamada, önerilen alanların ve mevcut toplanma alanlarının erişilebilirlik seviyeleri mekân dizimi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Çalışma sonucunda, Karaman Mahallesi’ndeki toplanma alanlarının bazı bölgelerde nüfus yoğunluğu ve erişilebilirlik açısından yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Voronoi diyagramları ile elde edilen bulgular, özellikle yoğun nüfuslu bölgelerde daha fazla toplanma alanına ihtiyaç duyulduğunu ortaya koymuştur. Mekân dizimi analizleri ise mevcut kentsel boşlukların erişilebilirlik seviyelerindeki farklılıkları göstermiş ve bu boşlukların iyileştirilmesi gerektiğini vurgulamıştır.